الف. وب3 چیست؟

1. تعریف مقدماتی وب3

اساسی‌ترین تعریف وب3 عبارت است از: اکوسیستمی آنلاین و غیرمتمرکز که مبتنی بر بلاک‌چین است. کاربران به لطف وب3 (به‌عنوان یک اینترنت جدید غیرمتمرکز، خودکار و هوشمند) می‌توانند هویت و دارایی‌های دیجیتالشان و همچنین داده‌هایشان را مجدداً کنترل کنند. کلیه تعاملات کاربران در وب3 باید ثبت و کمی‌سازی شوند. کاربران وب3 می‌توانند مالک داده‌هایشان باشند، از داده‌هایشان استفاده کنند، و سهمی منصفانه از سود ناشی از داده‌هایشان کسب کنند.

2. تفاوت‌های مهم وب3 و وب2

ظهور رسانه‌های اجتماعی در عصر وب2 ارائه مدل جدیدی از تعاملات ناشی از محتوای تولیدشده و به‌اشتراک‌گذاشته‌شده توسط کاربران را تسریع کرد. کاربران وب2 می‌توانند با مشاهده، ایجاد و انتشار محتوا شهرت شخصی کسب کنند و حتی روی داده‌ها و ترافیک پلتفرم‌ها تأثیر بگذارند. بااین‌حال، ترافیک و داده‌های تولیدشده متعلق به پلتفرم‌های وب2 هستند و کاربران مستقیماً سهمی در مزایای اقتصادی حاصل از خلاقیت‌هایشان ندارند.

بااین‌حال، تمامی داده‌ها و ترافیک ایجادشده در عصر وب3 به لطف فناوری بلاک‌چین متعلق به خود کاربران خواهد بود. درنتیجه، کاربران کنترل کاملی روی محتوایشان دارند و در توزیع منافع اقتصادی ناشی از آن مشارکت دارند.

ب. نوآوری‌های وب 31. ان اف تی

توکن غیرقابل تعویض (NFT) واحدی از داده‌های موجود در دفتر کل بلاک‌چین است. هر NFT نماینده یک دارایی دیجیتال منحصربه‌فرد و غیرقابل تقسیم است. NFTها اغلب مربوط به آثار هنری و کلکسیونی هستند.

2. دیفای

امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای همچون یک موسسه مالی یا سیستم بانکی مبتنی بر بلاک‌چین است. افراد به کمک دیفای می‌توانند دارایی‌های دیجیتال یا کریپتوها را بدون نیاز به‌واسطه‌هایی مانند بانک‌های مرکزی معامله کنند.

3. دائو

سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز یا دائوها (DAO) نوع کاملاً جدیدی از همکاری انسان‌ها هستند. دائوها اعضای جامعه را به‌واسطه هدفی مشترک یا اجماع گرد هم می‌آورند و با استفاده از مکانیسم‌های رأی‌گیری دموکراتیک درباره اهداف و مدل عملیاتی سازمان تصمیم می‌گیرند. دائو را می‌توان جامعه یا سازمانی کاملاً خودگردان در نظر گرفت که در آن تصمیمات داخلی از طریق رأی‌گیری بین اعضا و طبق یک مکانیسم اجماع اتخاذ می‌شوند، به‌طوری‌که حق رأی هر عضو متناسب با تعداد توکنی است که در اختیار دارد.

پ. مدل‌ها و فرصت‌های منحصربه‌فرد کسب‌وکار در وب3

1. فرصت‌های NFT برای هنرمندان

توکن‌های غیرقابل تعویض (NFTs) روش جدیدی برای کسب درآمد توسط هنرمندان است. طراحان نیز به کمک NFT می‌توانند به‌راحتی از آثار خلاقانه خود سود ببرند. بعلاوه، یکی از نتایج رونق NFTها ارائه آنلاین مجموعه‌های هنری است. پلتفرم‌های NFT مشابه با رسانه‌های اجتماعی دسترسی سریع طراحان به مخاطبان سراسر جهان را ممکن می‌سازند.

ان اف تی ها نوعی مکانیسم مشارکتی هستند. اکثر هنرمندان درگذشته به‌طور مستقل کار می‌کردند، ولی فروش آثار هنری‌شان مستلزم همکاری پیچیده کل زنجیره صنعت بود. درنتیجه، NFTها بهتر می‌توانند از حقوق هنرمندان محافظت و همکاری آن‌ها باهم را به‌مراتب آسان‌تر کنند.

2. دیفای چگونه سیستم مالی قدیمی را مختل می‌کند

نقل و انتقالات مالی، وام‌دهی، معاملات فرامرزی و سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار برخی سناریوهای رایج در سیستم‌های مالی قدیمی هستند. هرچند تأمین مالی متمرکز (CeFi) جز لاینفک زندگی‌مان است، ولی معایبی نظیر کند بودن روند افتتاح حساب، طولانی شدن تراکنش‌های فرامرزی، و سنگین بودن کارمزد را نیز دارد.

مزایای سیفای در مقایسه با دیفای

دیفای در مقایسه با سیفای مزایای زیر را دارد:

1) شفافیت بالا و مکانیسم اعتماد قابل‌اتکا: تغییرناپذیری فناوری بلاک‌چین متضمن صحت و قابلیت اطمینان اطلاعات تراکنش‌ها و تسهیلگر ایجاد اعتماد است. برای مثال، طرفین معامله می‌توانند بدون شناخت قبلی یا اتکا به‌واسطه شخص ثالث با هم معامله کنند. این ویژگی از برخی مشکلات رایج سیستم‌های مالی قدیمی مثل دسترسی محدود به اطلاعات و وجود اطلاعات تقلبی جلوگیری می‌کند و درعین‌حال ریسک ناشی از عدم اعتماد را نیز کاهش می‌دهد.

2) کاهش هزینه‌های تراکنش و بهبود کارایی: فناوری غیرمتمرکز بلاک‌چین هزینه‌های جستجو، عقد قرارداد، و اجرا را برای طرفین تراکنش‌ها کاهش می‌دهد.

3) مقیاس گسترده تراکنش‌ها: دیفای با کاهش دخالت نهادهای مرکزی و احتمال انحصار نهادها همه افراد را از فواید شبکه بهره‌مند می‌کند و درنتیجه مقیاس تراکنش‌ها را گسترش می‌دهد.

4) قابلیت همکاری بیشتر: سیستم‌های مالی قدیمی ترجیح می‌دهند به‌صورت منزوی کار کند و این تفکیک اطلاعات انجام تراکنش بین مؤسسات مالی مختلف را با موانع زیادی مواجه می‌کند. از سوی دیگر، ساخت دیفای روی بلاک‌چین‌های عمومی با استانداردهای باز منجر به بهبود قابلیت همکاری پلتفرم‌های خدماتی مختلف می‌شود.

برخی حوزه‌های کاربرد دیفای شامل تراکنش‌ها، وام‌ها، استقراض، اجاره و سایر عملیات بانکی مبتنی بر بلاک‌چین هستند. به‌جرئت می‌توان گفت که دیفای ضمن ارائه کارکردهای اصلی مؤسسات مالی قدیمی سلطه آن‌ها را نیز را به چالش می‌کشد.

3. ایجاد محتوا در مدل دائو

مدل دائو پلتفرم‌هایش را در اختیار سازندگان قرار می‌دهد. مدل‌های دائو سازندگان را از قفس پلتفرم‌های متمرکز رها می‌کند و اجازه می‌دهد بدون توجه به قوانین و شرایط خارجی با یکدیگر همکاری کنند.

تولید درآمد در مدل دائو بستگی زیادی به سهامداران دارد. درنتیجه، مدل دائو منجر به ایجاد یک صنعت محتوای دموکراتیک و غیرمتمرکز می‌شود. سازندگان در مدل دائو کنترل کاملی بر آثارشان و همچنین نحوه توزیع و ارزش این آثار دارند.

ت. آینده وب3

مهم‌ترین ویژگی‌های وب3 اصرار بر تمرکززدایی و انتقال قدرت از ارائه‌دهندگان خدمات اینترنت به کاربران است. درنتیجه، وب3 نه‌تنها تقویت‌کننده حریم خصوصی و امنیت اطلاعات کاربران است، بلکه ما را قادر به کنترل هویت دیجیتال، داده‌ها و دارایی‌های دیجیتالی‌مان نیز می‌کند. بعلاوه، وب3 انحصار پلتفرم‌ها در زمینه مدیریت اطلاعات و الگوریتم‌ها را از بین می‌برد. وب3 در آینده مرزهای فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی را در فضاهای مجازی و واقعی تغییر می‌دهد و توسعه یکپارچه صنایع فیزیکی و دیجیتالی را تقویت می‌کند.