قرارداد آتی چیست؟
قراردادهای آتی خریدار و فروشنده را متعهد به معامله دارایی مشخصی با قیمتی از پیش تعیینشده، صرفنظر از قیمت فعلی بازار، در زمان مشخصی در آینده میکنند. قراردادهای آتی توسط معاملهگران مختلفی شامل سرمایهگذاران، سفتهبازان و همچنین شرکتهایی که خواهان تحویل یا عرضه فیزیکی کالاها هستند استفاده میشوند. سرمایهگذاران و معاملهگران با استفاده از معاملات آتی امکان سفتهبازی، پوشش ریسک و آربیتراژ سود را خواهند داشت. هدف از این قراردادها در وهله اول کاهش ریسک تغییرات آتی قیمت داراییها برای فعالان بازار است.
قراردادهای آتی متفاوت از قراردادهای اختیار معامله شامل خریدار و فروشنده هستند. قراردادهای اختيار پس از انقضا ارزششان را از دست میدهند، ولی خريدار در قراردادهاي آتي پس از انقضاي قرارداد نیز موظف به خريد و دريافت دارايي موردنظر و فروشنده نيز موظف به تهيه و تحويل آن دارايي است.
خریداران در قراردادهای اختیار معامله و آتی مزیت خروج از موقعیت خرید اهرمی را قبل از انقضای قرارداد دارند. معاملات بازار آتی دو هدف اصلی دارند: (1) سفتهبازی قیمت (که متضمن سود سرمایهگذاران است) و (2) پوشش ریسک (که متضمن کمینه شدن زیان معاملهگران است).
قراردادهای آتی معاملات فیوچرز را تسهیل میکنند. معاملهگران فردی برای کسب سود و شرکتها برای ثابت کردن قیمت کالاهای موردنیازشان در تولید و ساخت معمولاً از معاملات آتی استفاده میکنند. معاملات آتی در معامله انواع داراییها ازجمله ارزهای دیجیتال، سهام، کالاها، شاخصها، و جفت ارزها کاربرد دارد.
ویژگیهای قراردادهای آتی
- قراردادهای آتی قابل معامله هستند:
- قراردادهای آتی منظم هستند
- قراردادهای آتی استاندارد هستند
- قراردادهای آتی مشتقه هستند و قیمتشان بر اساس قیمت دارایی اصلی تعیین میشود
- قراردادهای آتی تعهدآور هستند و خریدار پس از انقضای قرارداد آتی موظف به دریافت دارایی در زمان و با قیمت توافق شده است، و فروشنده نیز موظف به ارائه دارایی موردنظر است.
- قراردادهای آتی محدودیت زمانی دارند
- قراردادهای آتی عمدتا توسط نهادهای نظارتی تسویه میشوند
معاملات فیوچرز یا معاملات آتی چه هستند؟
معاملات آتی روشی برای سفتهبازی یا پوشش ریسک ارزش آتی داراییهای مختلفی نظیر ارز دیجیتال، اوراق قرضه، سهام، فارکس و سایر کالاها هستند. قیمت آتی معاملات رمزارز، اوراق قرضه، سهام، فارکس و سایر کالاها در برخی بازههای زمانی خاص بهصورت اهرمی تغییر میکند. معاملات آتی سهام، کریپتو و سایر کالاهای قابلمبادله در مقایسه با معاملات اسپات آنها قابلیت اهرمی بیشتری دارند. درنتیجه، از یک سو بازدهی احتمالی بسیار بالاتری دارند و از سوی دیگر بسیار خطرناک هستند و ممکن است منجر به لیکوئید شدن شوند.
معاملات آتی معمولا توسط کارگزاران انجام میشوند.
کارگزاران آتی
کارگزار شخص یا شرکتی است که تراکنشهای مالی نهاد دیگری را سازماندهی و اجرا میکند. کارگزاران تراکنشهایی مانند خریدوفروش سهام را به نمایندگی از مشتریانشان انجام میدهند. کارگزاران داراییهای قابل معامله متنوعی مانند ارزهای دیجیتال، فارکس، سهام، املاک و مستغلات و سایر کالاهای قابل دادوستد را معامله و در عوض آن کارمزد دریافت میکنند.
تفاوت بین کارگزار، کارگزار بورس و حقالعمل
کارگزار
کارگزار به بیان ساده کسی است که از طرف فردی دیگر کالا یا دارایی خریدوفروش میکند. کارگزار میتواند فرد یا شرکتی مورد اعتماد یا واسطهای در مذاکرات یا معاملات تجاری باشد. کارگزاران معمولاً متخصصان یا سازمانهای دارای مجوز فعال در زمینههایی تخصصی مانند امور مالی، بیمه و املاک و مستغلات هستند. اصطلاح کارگزاری به نرخ کمیسیون پرداختی اشاره میکند. نرخ کارگزاری بهصورت عرفی یا قانونی تعیین میشود و معمولاً درصد ثابتی از مبلغ (ارزش) معامله یا نرخی متغیر است.
کارگزار بورس
کارگزار بورس نماینده مجاز، دارای مجوز یا متخصصی سرمایهگذاری است که سفارشاتی را در بازار از طرف مشتریان اجرا میکند. کارگزاران بورس نمایندگانی مشخص هستند که برای شرکتهای کارگزاری کار میکنند و معاملات را برای مشتریان خردهفروش و سازمانی انجام میدهند. شرکتهای کارگزاری و کارگزار معاملهگر بهعنوان کارگزاران بورس نیز شناخته میشوند. امروزه اکثر سفارشات خریدوفروش توسط کارگزاران برات آنلاین انجام میشوند. فرآیندهای آنلاین معمولاً خودکار هستند و منجر به کاهش هزینهها میشوند.
کارگزاران با خدمات کامل بیشتر تراکنشهای افراد و سازمانهای ثروتمند را انجام میدهند. همچنین به آنها مشاوره میدهند و سبدشان را نیز مدیریت میکنند. کارگزاران بورس واسطههای بازارها و معاملهگران یا سرمایهگذاران هستند. این کارگزاران سعی میکنند سفارشات مشتریان را با کمترین قیمت ممکن انجام دهند. درنتیجه، کمیسیونی دریافتی آنها اصطلاحاً کارگزاری نامیده میشود.
حقالعمل
کمیسیونی که بابت خریدوفروش دارایی/سهام یا هر چیز دیگری از طریق کارگزار به کارگزار پرداخت میکنید حقالعمل نامیده میشود.
اصطلاحات معاملات آتی
چرخه معاملات
چرخه معاملات یا قرارداد شامل بازه زمانی معامله آتی در بورس کارگزار است. تاریخ انقضای کلیه قراردادهای آتی مشخص است. معاملهگران قبل از منقضی شدن قرارداد گزینههایی برای لغو یا تمدید قرارداد دارند. کارگزار پس از انقضای قرارداد با معاملهگر تسویهحساب میکند و معاملهگر به معاملاتش پایان میدهد. تسویه قرارداد به معنای انجام تعهدات قانونی قرارداد اولیه است.
لات سایز
قرارداد آتی قراردادی استاندارد با پارامترهایی خاص است. لات سایز، مارکت لات یا اندازه قرارداد ازجمله این مشخصات هستند. لات سایز کمترین تعداد یا اندازه سهام قابل معامله در معاملات آتی است. لات سایز به بیان ساده حداقل تعداد واحد یا سهامی است که طبق قرارداد خریده یا فروخته میشود. لات سایز بسته به قرارداد مشتقه تغییر میکند.
تاریخ انقضا
تاریخ انقضا تاریخی است که در آن خریدار و فروشنده قرارداد مشتقه آتی باید به تعهداتشان طبق قرارداد عمل کنند. سرمایهگذاران یا معاملهگران قراردادی آتی به هنگام سررسید قرارداد یا قبل از آن باید درباره وضعیتشان پس از انقضای قرارداد تصمیم بگیرند.
ارزش منصفانه
ارزش منصفانه (MTM) روشی برای ارزیابی داراییها بر اساس آخرین قیمتشان در بازار است. تسویه سود و زیان در هر روز معاملاتی از ویژگیهای مهم قراردادهای آتی است. بهعبارتدیگر، ارزش قرارداد بر اساس ارزش بازار فعلی آن تعیین میشود.
خلاصه
بهطور خلاصه، معاملات آتی «خطرناک» هستند زیرا معاملهگران ممکن است بهراحتی لیکوئید شوند، ولی معاملات آتی بسته به استراتژی معاملاتی مورد استفاده و تجربه معاملهگر میتوانند سودآور باشند. موفقیت معاملهگران آتی به استراتژی معاملاتی، تجربه، و مهمتر از همه به نحوه ترکیب این عوامل بستگی دارد. معاملهگران آتی به کمک استراتژی و اجرای خوب میتوانند سود کنند. معاملات آتی شامل تحلیل بنیادی و تکنیکال هستند.