سرگذشت ریچارد وایکوف
ریچارد وایکوف مبدع تکنیک معاملاتی انباشت وایکوف است. در اوایل قرن نوزدهم، ریچارد وایکوف سرمایهگذاری بسیار موفق در بازار سهام آمریکا بود. وی یکی از پیشگامان تحلیل تکنیکال بورس به شمار میرفت. بهنقل از ویکیپدیا، ریچارد وایکوف در اوایل قرن نوزدهم بهعنوان معاملهگر و مدرس در بازارهای سهام، کالا و اوراق قرضه کار میکرد. وایکوف به تعیین روندهای نهفته یا منطق پشت رفتار بازار علاقه داشت. وایکوف از طریق گفتگو و مصاحبه با معاملهگران موفق زمان خود و تحقیق، روشهای معامله و تدریسش را تکمیل و ثبت کرد.
بر اساس تحلیل وایکوف، برجستهترین سهامداران و فعالان موفق بازار در آن زمان چند ویژگی مشترک داشتند. وی ادعا کرد بهترین نسبت ریسک به پاداش معامله را ارزیابی و شناسایی کرده است. او بر اهمیت تعیین مداوم حد ضرر و مدیریت ریسک هر معامله تأکید داشت. وایکوف همچنین معتقد است در بازارهای صعودی یا نزولی استراتژیهای خاصی دارای مزیت هستند.
قوانین وایکوف
روش مبتنی بر نمودار وایکوف بر سه قانون اصلی استوار است که بر اجزای مختلف تحلیل تأثیر میگذارند. این روش شامل تشخیص سوگیری جهتدار فعلی و آتی احتمالی بازار و تکتک سهام، انتخاب بهترین سهام برای معاملات لانگ یا شورت، شناسایی آمادگی سهم برای خروج از معاملات رِنج، و پیشبینی اهداف قیمتی در یک روند بر اساس رفتار معاملات رِنج سهم است. این قوانین راهنمای تفسیر هر نمودار و انتخاب هر سهم برای معامله است. این قوانین به شرح زیر است:
قانون عرضه و تقاضا
بهگفتۀ وایکوف، جهت قیمت توسط قانون عرضه و تقاضا تعیین میشود. این مفهوم برای استراتژی معامله و سرمایهگذاری وایکوف حیاتی است. وقتی تقاضا از عرضه بیشتر شود، قیمتها افزایش مییابد و وقتی عرضه از تقاضا بیشتر شود، قیمتها کاهش مییابد. معاملهگر یا تحلیلگر با مقایسۀ میلههای قیمت و حجم و همچنین رالیها و واکنشها در طول زمان میتواند تعادل عرضه و تقاضا را ارزیابی کند.
قانون علت و معلول
قانون علت و معلول به معاملهگران و سرمایهگذاران کمک میکند با تخمین شدت احتمالی روند پدید آمده از معاملات رِنج، اهداف قیمتی را تعیین کنند. در نمودار نقطه و شکل (نمودار نقطه و شکل روشی برای نمایش حرکات و روندهای قیمت دارایی بدون توجه به زمان سپریشده است.) تعداد نقاط افقی «علت» وایکوف و فاصلۀ حرکات قیمت متناظر با این تعداد نقطه «معلول» است.
کاربرد این قانون را میتوان بهعنوان نیروی انباشت یا توزیع در معاملات رِنج و اینکه این نیرو خود را در روند یا حرکت صعودی یا نزولی بعدی چگونه نشان میدهد در نظر گرفت.
قانون تلاش در برابر نتیجه
قانون تلاش در برابر نتیجه در مورد تغییر احتمالی الگوها در آیندۀ نزدیک هشدار میدهد. واگرایی بین حجم و قیمت میتواند نشاندهندۀ تغییر جهت روند قیمت باشد. برای مثال، اگر قیمت بیتکوین در روند صعودی و در حال تثبیت باشد، حجم در طول دورۀ تثبیت بیشتر خواهد بود، اما قیمت به قلۀ جدیدی نخواهد رسید. در نتیجه، این امر نشان میدهد حجم و قیمت بیانگر نگرش یکسانی نیستند.
چرخۀ قیمت وایکوف
بهگفتۀ وایکوف میتوان با بررسی دقیق عرضه و تقاضا، که با بررسی رفتار قیمت، حجم و زمان قابل تعیین است، بازار را درک و پیشبینی کرد. بهعنوان یک کارگزار، او قادر به تماشای اقدامات افراد و گروههای بسیار موفقی بود که بر موضوعات خاص تسلط داشتند؛ در نتیجه، وی با استفاده از نمودارهای عمودی (میلهای) و شکل (نقطه و شکل) قادر به تشخیص اهداف آتی سودهای کلان آنها بود.
تصویر زیر طرح ایدهآلی از طرز نگرش او را به برنامهریزی و اجرای ذینفعان بزرگ در بازارهای گاوی و خرسی نشان میدهد. سفارشات خرید باید در انتهای مقدمهچینی برای افزایش قیمت یا بازار صعودی وارد شوند درحالیکه موقعیتهای فروش باید در انتهای مقدمهچینی برای کاهش قیمت آغاز شوند.
انباشت وایکوف شامل دو مرحله است: افزایش قیمت و کاهش قیمت.
سرمایهگذاران در مرحلۀ افزایش قیمت باید برای خرید و در مرحلۀ کاهش قیمت باید برای فروش برنامهریزی کنند.
انباشت وایکوف چیست؟
انباشت وایکوف بهعنوان اقدامی در بازار ساید یا رِنج تعریف میشود که پس از یک حرکت خرسی طولانی رخ میدهد. این مرحلهایست که معاملهگران صاحب دانش و تجربه بدون تغییر چندان قیمتها در جهت افزایش، موقعیتهای معاملاتی را انباشت میکنند یا میچینند. معاملهگران باهوش و بازیگران بزرگ سعی میکنند تا پایان پر شدن موقعیتهای معاملاتی خود این مرحله را ادامه دهند.
چرخۀ قیمت وایکوف با انباشت آغاز میشود. در این دوره، معاملهگران نهادی سفارش میدهند و بهتدریج قدرت میگیرند که باعث افزایش قیمت میشود. پس از پایان مرحلۀ انباشت، مرحلۀ فروش آغاز میشود. در این مرحله، با توجه به افزایش تقاضا قیمت افزایش خواهد یافت. با این حال، در پایان افزایش قیمت، اکثر معاملهگران خرد به سمت خرید خواهند رفت. اما پس از دورۀ افزایش قیمت، شانس اندکی برای کسب سود وجود دارد.
مراحل انباشت وایکوف
حمایت اولیه (PS)
حمایت اولیه نقطهایست که پس از روند نزولی طولانی، خرید قابلتوجه شروع به حمایت مشهود میکند. حجم معاملات و اسپرد قیمت افزایش مییابد که نشان میدهد روند نزولی در حال نزدیک شدن به پایان خود است.
اوج فروش (SC)
اوج فروش (SC) نقطهای در کف یا نزدیک به آن است. این دورۀ فروش عجولانه است. در SC قیمت اغلب در سطح پایین بسته میشود که نشاندهندۀ خرید توسط ذینفعان بزرگ است.
رالی خودکار (AR)
از نظر فروشندگان، رالی خودکار (AR) یک فاجعه است. به دنبال فشار شدید فروش در مرحلۀ اوج فروش (SC)، قیمت تمام حرکات مشاهدهشده در جهت فروشندگان را معکوس و بازیابی میکند. فروشندگان شورت در این مرحله موقعیتهای خود را پنهان میکنند. اوج این حرکت، قلۀ این رِنج را معین میکند که از نظر اکثر خریداران مانع مهمی است.
امتحان دوم (ST)
در نقطۀ امتحان دوم، قیمت پس از رالی خودکار (AR) دوباره اما این بار بهصورت کنترلشده کاهش مییابد. در این حرکت باید حجم فروشندگان بیشتر باشد و ممکن است تغییرات ثانویۀ قیمت زیاد باشد.
فنر
در فاز فنر، قیمت سختی کفهای اخیر را امتحان میکند که سبب گمراهی معاملهگران میشود. وقتی میانگین بازار به زیر معاملات رِنج خود میرود، کف جدیدی میسازد و سپس به محدودۀ قبلی خود بازمیگردد که به آن «فنر وایکوف» گفته میشود. پس از این بازگشت، معاملهگران معمولی تصور میکنند روند بازار نزولی است و شروع به فروش میکنند.
خلاصه
بهطور خلاصه، روش وایکوف برای معاملهگرانی که دنبال دستیابی به مرکز روند بازار هستند بسیار کارآمد است. اما این روش همیشه کارایی ندارد. افراد معمولاً در حمایت خرید میکنند و در مقاومت میفروشند. زمانی که معاملهگر مرحلۀ انباشت و افزایش قیمت را متوجه شود، انجام معاملات با احتمال بالاتر آسانتر است. نظریۀ انباشت وایکوف علاوه بر قادر ساختن سرمایهگذاران به محافظت از خود در برابر هرگونه نوسان، به آنان در شناخت بهتر چرخههای بازار، حرکات قیمت و روندهای آتی کمک میکند.