توکن کریپتو چیست؟

توکن چیست؟

توکن شیء یا نمادی است که مانند نمونة مرئی یا ملموس یک واقعیت، کیفیت یا احساس عمل می‌کند. توکن ممکن است در خرید محصولات یا خدمات به‌کار رود؛ توکن‌ها را اغلب هدیه می‌دهند یا برای فعالیتی تبلیغاتی درنظر می‌گیرند. توکن‌های رمزارز نوعی از رمزارزها هستند که هرکسی، بدون نیاز به تخصص یا تجربة زیاد فن‌آوری، می‌تواند آنها را بسازد. توکن‌ها بر بستر بلاکچِین‌های موجود ساخته می‌شوند، اِتِریوم اولین بلاکچِینی است که کارکرد آن ساخت توکن بر اساس استانداردی است که به آن استانداردِ ERC20 می‌گوییم. ما در حال حاضر تعداد زیادی بلاکچِین داریم که می‌توان توکن‌ها را بر بستر آنها و براساس استانداردهای بلاکچِین ساخت. نمونه‌هایی از این استانداردها برای ساخت توکن عبارتند از: ERC20، ERC721، ERC1155، ‌BEP20، BEP2، BEP721 و بسیاری از بلاکچِین‌های دیگر. امروزه بیش از ۱۹ هزار توکن رمزارز وجود دارد.

اگرچه توکن‌های رمزارز به‌طور پیوسته برای پول درآوردن در فروش‌های جمعی به‌کار می‌روند، ‌می‌توان در موقعیت‌های دیگری نیز از آنها استفاده کرد. معمولاً جریان عرضة اولیة کوین (ICO) برای تولید، توزیع، فروش و گردش این توکن‌ها به‌کار می‌رود. توکن‌ها از طریق یک عرضة اولیة سکه فروخته می‌شوند. عرضة اولیة سکه ارزش این توکن‌هاست که روی استقرار تنظیم شده و به تعدادی از سرمایه‌گذاران خاص فروخته می‌شود. شرکت‌هایی که با رمزارز سروکار دارند و در پیِ افزایش سرمایه برای ساخت توکن هستند. سرمایه‌گذاران می‌توانند این توکن‌ها را با مبلغی سود در شرکت بفروشند. توکن‌ رمزارز را می‌توان به جای خیلی چیزها (محصولات)، هم فیزیکی هم دیجیتال، از جمله اثر هنری، موزیک، املاک و مستغلات و در عمل همه چیز؛ استفاده کرد. ارزش این توکن‌ها ممکن است با ارزش چیزی که نماینده‌اش هستند برابر باشد یا نباشد.

ممکن است سرمایه‌گذارها توکن‌ها را به‌منزلة یک سپرده و یا برای اهداف تجاری مانند معامله یا خرید محصولات و خدمات، در شرکت‌های رمزارز در مالکیت خود نگه‌دارند. برخی از این توکن‌ها ممکن است پاداشی برای حفظ یک رمزارز ویژه در طول یک دورة زمانی باشند. بعضی از آنها در ییلد فارمینگ استفاده می‌شوند، که به سپرده‌گذاری نظام مالی غیرمتمرکز یا اِستیکینگ دیفای نیز معروف است. توکن رمزارز را می‌توان به جای سهام شرکت نیز به‌کار برد.

کوین و توکن چه تفاوتی باهم دارند؟

کوین، رمزارز بومی بلاکچِین است، مخزنِ ارزش و معرّف بلاکچِین است. بیت‌کوین، اتریوم، سولانا و بی‌اِن‌بی و غیره، نمونه‌هایی از سکه‌های رمزارز هستند.

• کوین تنها در بستر بلاکچِین خود عمل می‌کند، بلاکچِین تمامی تراکنش‌هایی را که با سکه رمزارز بومی خودش مرتبط هستند، ثبت می‌کند.
• کوین ارزش پولی واقعی دارد، هدف از ایجاد بیت‌کوین صرفاً جایگزینی با پول رایج بود. امروزه، با سکه‌های رمزارز، خرید کالاها و خدمات از شرکت‌های مهم بسیاری امکان‌پذیر است.
• کوین را می‌توان استخراج کرد. استخراج فرایند دریافت پاداش برای ایمن‌سازی و اعتباربخشی به تراکنش‌ها در شبکة رمزارز است که به بلاکچِین نیز معروف است.

از آنجایی که توکن رمزارز ارزشی است که بر بستر بلاکچِین ساخته شده، ممکن است ارزشی داشته باشد یا فقط جایگزین تحت‌اللفظی یک دارایی باشد. این توکن‌ها در برنامه‌های کامپیوتری که خود به خود قابل اجرا هستند یا کُدهایی با نام Smart Contracts گنجانده شده‌اند و پس از استقرار، بدون کمک پلتفرم شخص ثالثی عمل می‌کنند و پس از استقرار نمی‌توان آنها را تغییر داد. برخی از این توکن‌ها قابلیت تعویض (مبادلة پایاپای) و معامله دارند، همچنین، می‌توان از آنها به جای مواردی مثل امتیاز وفاداری، کالاهای اساسی و حتی رمزارزهای دیگری که به آنها متصل هستند استفاده کرد.

انواع توکن رمزارز

1. توکن‌های کاربردی
2. توکن‌های اوراق بهادار
3. توکن‌های غیرقابل تعویض یا NFT
4. توکن‌های پرداختی

۱- توکن کاربردی

توکن‌های کاربردی برای چندین کاربرد ساخته شده‌اند، آنها در خدمت هدف یا اهداف خاصی هستند. توکن‌های کاربردی اهداف خاصی را در یک اکوسیستم اجرا می‌کنند. آنها خدمات ویژه‌ای را به دارندگان توکن ارائه می‌دهند و سرمایه‌گذاری محسوب نمی‌شوند، زیرا، فرضی هستند و بیشتر کار ابزارهای تبلیغاتی را انجام می‌دهند. این توکن‌ها کاربران را قادر می‌کنند تا بر روی شبکه اقدامات معینی انجام دهند. آنها معمولاً پیش استخراج هستند و در طول عرضه‌های اولیة سکه (ICOs) بین سرمایه‌گذاران توزیع می‌شوند. بیشترِ آلت‌کوین‌ها توکن کاربردی هستند و نمونه‌هایی از توکن‌های کاربردی عبارتند از: Basic Attention Token (BAT)، Chainlink (LINK)، Zilliqa (ZIL)، Aurora (AOA) و غیره.

۲- توکن‌های اوراق بهادار

توکن‌های اوراق بهادار توکن‌های دیجیتال و معرّفِ مالکیت حقوق یا ارزش دارایی منتقل شده به توکن بلاکچِین هستند. توکنیزه‌کردن یا توکنیزاسیون برای ایجاد توکن اوراق بهادار به کار می‌رود. توکن‌های اوراق بهادار مبتنی بر بلاکچِین و نسخة دیجیتال اوراق بهادارِ مرسوم هستند. این توکن‌ها می‌توانند جایگزین مالکیت جزئی از اقلام باارزش مانند خودرو، املاک و مستغلات یا سهام و دارایی شرکت باشند. توکن اوراق بهادار ارزش پولی ندارد. از آنها کاربردی متوقع نیست. توکن اوراق بهادار بر مالکیت، معمولاً سهمی از شرکت تولید کنندة توکن، دلالت دارد. ایده، شبیه همان خرید سهام از یک بورس سهام معمولی است.

۳- توکن‌های غیرقابل تعویض (NFTs)

توکن غیرقابل تعویض که به آن NFTs هم می‌گویند، یک هنر دیجیتال است که از هنر، موزیک، دارایی‌های دیجیتال، ویدیوها و املاک و مستغلات تا هرچیزی که ارزش دیجیتال دارد را در بر می‌گیرد. توکن‌های غیرقابل تعویض قابلیت معامله آنلاین در بازارهای معروف بین بقیة بازارها مانند OpenSea، Rarible، LooksRare، Binance را دارند. این هنرهای بی‌نظیرِ دیجیتال با متا داده‌هایی که یگانگی هر هنر را توصیف می‌کنند، در این بازارها ایجاد شده‌اند. مالک این هنر کلکسیونی ایجاد کرده و هنرش را با یک قیمت اولیه در بیرون بازار توزیع می‌کند (بازار اولیه). سرمایه‌گذارها یا خریداران وظایفی را انجام می‌دهند تا این توکن‌ها (هنر دیجیتال) را به قیمتِ بازار اولیه به‌دست بیاورندکه از قیمت تعیین شده هنگام قرار گرفتن در بازار ثانویه که به قیمت کفِ NFT هم شناخته می‌شود، ارزان‌تر است. سرمایه‌گذارانی که این هنر را در بازار اولیه به‌دست می‌آورند، معروف به لیست سفید هستند. نمونه‌هایی از مجموعه‌های مشهور NFT عبارتند از: Bored Ape Yacht Club، Mutant Ape Yacht Club، Cyber punks، Azuki و غیره.

۴- توکن‌های پرداختی

توکن‌های پرداخت و رمزارزها به‌صورت هم‌معنی استفاده می‌شوند. این توکن‌ها ممکن است کارکرد اصلی ایجاد کنند و به مرور زمان در برخی موارد به‌عنوان یک روش پرداخت پذیرفته شوند. برخی از معروف‌ترین رمزارزها، توکن‌های پرداخت هستند. از جملة آنها می‌توان به بیت‌کوین، BNB، اِتِریوم، اِستیبل‌کوین هایی مثل USDT و USDC اشاره کرد که با قیمت دلار آمریکا مرتبط هستند و بیشمار رمزارز دیگر که بر بستر بلاکچِین خودشان ساخته شده‌اند و می‌توان آنها را برای پرداخت به‌کار برد. رمزارزهای محبوب دیگری هم به عنوان توکن‌های پرداخت استفاده می‌شوند که ثابت شده‌است سکه‌های معتبری هستند. سکه‌های رمزارزی که قابل اعتماد هستند، به ویژه رمزارزهایی که کمتر نوسان دارند، به‌عنوان توکن‌های پرداخت به رسمیت شناخته می‌شوند.

خلاصه

به‌طور خلاصه، توکن‌های رمزارز در بازار ارزهای دیجیتال بسیار مهم هستند و اغلب، آنها را با کوین ها که ارزِ بومیِ بلاکچِین هستند، اشتباه می‌گیرند. این‌روزها، توکِنیزه‌کردن دارایی ها امری رایج است و این دارایی‌ها صرفاً محدود به دارایی دیجیتال نیستند چرا که دارایی‌های فیزیکی مثل املاک و مستغلات و محصولات فیزیکی هم توکنیزه می‌شوند.