تورم چیست؟
تورم در علم اقتصاد به معنای افزایش تصاعدی قیمت کالاها و خدمات در یک کشور است. قدرت خرید هر واحد از پول یک کشور با افزایش سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات کمتر میشود؛ بنابراین، تورم موجب کاهش قدرت خرید پول میشود. بهطور خلاصه، تورم نرخ افزایش قیمت کالاها و خدمات است. تورم روی همه کالاها یا خدمات، اعم از خدمات آب و برق و امکانات اولیه زندگی مانند غذا، مراقبتهای بهداشتی و سرپناه تأثیر میگذارد. تورم با کاهش قابلتوجه ارزش پول روی شرکتها و مشتریان حقیقی نیز تأثیر میگذارد. تضعیف قدرت خرید ارزی که افراد برای تأمین هزینههای زندگیشان از آن استفاده میکنند تأثیر مخربی روی اقتصاد کشورها دارد.
![تورم فیات و بیت کوین](https://file.coinexstatic.com/2023-04-04/524218D5F89E8914DB713F5643D45F0A.png)
علل تورم
افزایش عرضه ارز از عوامل مهم افزایش تورم است. دولتها و بانکهای مرکزی معمولاً با دستکاری نرخهای بهره موجب افزایش سریع عرضه ارزِ در حال گردش در کشور میشوند که یکی از مشکلات اساسی ارزهای فیات است. درنتیجه، بازارها اغلب موقتاً با سیلی از نقدینگی مواجه میشوند که موجب افزایش عرضه و کاهش قدرت خرید آن ارز میشود.
سایر عوامل مؤثر بر تورم عبارتاند از:
- اتحادیههای صنفی
- صادرات
- کاهش مالیات
- افزایش قیمت در بازارهای خارجی
- احتکار
- افزایش هزینههای عمومی
- رشد جمعیت
- کسری بودجه دولت
رمزارز: راه مقابله با تورم؟
استفاده از رمزارزها راهی برای مقابله با تورم است و اساساً تورم یکی از دلایل ایجاد رمزارزها است. برخلاف ارزهای فیات، رمزارزها در معرض نیروهای تورمی نیستند. هاردکپ یا سقف عرضه رمزارزها پس از ایجاد رمزارزها دیگر قابلافزایش نیست و برخلاف ارزهای فیات مرسوم، امکان تزریق رمزارز بیشتر به بازار وجود ندارد. برخلاف ارزهای فیات، رمزارزها را نمیتوان بهراحتی با تغییر نرخ بهره یا عرضه گسترده دستکاری کرد. عرضه بیتکوین هرگز از 21 میلیون واحد فراتر نخواهد رفت و به همین دلیل سرمایهگذاری در بیتکوین راه خوبی برای حفظ ارزش پول در برابر تورم است.
نهتنها حداکثر ۲۱ میلیون بیتکوین میتواند وجود داشته باشد، بلکه بیتکوین از هاوینگ استخراج (نصف شدن پاداش استخراج) نیز تبعیت میکند. شبکه بلاکچین بیتکوین پاداش ماینرها را پس از ایجاد هر 210000 بلوک تراکنش کاهش میدهد. ایجاد هر بلوک بیتکوین بهطور متوسط 10 دقیقه و درنتیجه ایجاد 210000 بلوک حدوداً 4 سال زمان میبرد که موجب کمیابتر شدن بیتکوین میشود. طبق قانون عرضه و تقاضا در اقتصاد، افزایش تقاضا و کاهش عرضه بیتکوین منجر به افزایش قیمتش در طی زمان و درنتیجه کاهش تورم میشود. دلایلی نظیر حفظ ارزش پول در برابر تورم، شفافیت تراکنشها، تمرکززدایی و تغییرناپذیری موجب استقبال روزافزون مردم از بیتکوین و رمزارزها شده است.
بیتکوین مانند طلا به هیچ نهاد، اقتصاد یا ارزی وابسته نیست، بلکه یک دارایی جهانی برای پاسخ به تقاضای جهانی است. سرمایهگذاری در بیتکوین بهتر از سرمایهگذاری روی سهام است، زیرا بیتکوین در معرض بسیاری از ریسکهای اقتصادی و سیاسی بازارهای سهام که موجب ایجاد تورم در این داراییهای مالی میشوند، نیست. بیتکوین کمیاب، شفاف و ایمن است و مبادلهاش آسان. بیتکوین در قیاس با طلا دارایی مالی بهتری است، زیرا قابلحمل، غیرمتمرکز و قابلانتقال است. مردم بیتکوین را جایگزین پول فیات میدانستند، زیرا تورم ارزش دلار آمریکا را طی پنج دهه گذشته نصف کرده بود. بااینحال، وقتی قیمت بیتکوین در نوامبر 2021 به بالاترین رقم تا آن زمان (یعنی تقریباً 69000 دلار ) رسید، وارد روندی نزولی شد. قدرت خرید دلار تقریباً در همان زمان نسبت به بیتکوین افزایش یافت.
قدرت خرید دلار آمریکا نسبت به بیتکوین در اکثر ماههای سال گذشته در حال افزایش بوده است. با توجه به این روند نزولی وحشتناک، نقلقول «بیتکوین بهعنوان سدی در برابر تورم» بهشدت زیر سوال رفته است. سرمایهگذاران دنیای رمزارزها، بهویژه تازهواردها، سرمایهگذاری در بیتکوین را به دلیل نوسانات بازار و بهطورکلی احساسات بازار رمزارزها دشوار میدانند.
آیا رمزارزها نیز دچار تورم میشوند؟
برخی رمزارزها به لحاظ فنی ممکن است دچار تورم بشوند. بله، عرضه بیتکوین محدود است و هرگز به بیش از 21 میلیون واحد نخواهد رسید. ماینرها با اعتبارسنجی بلوکهای تراکنش بیتکوین پاداش میگیرند. این بیتکوینها (پاداشها) تولید و به ذخیره کل بیتکوینها تزریق میشوند. بااینحال، پاداش (بیتکوین) ماینرها بابت اعتبارسنجی تراکنشهای بیتکوین هر ۴ سال یکبار نصف میشود. این امر موجب کاهش نرخ تورم بیتکوین میشود. تورم میتواند استیبلکوینهایی نظیر USDT، BUSD و USDC را که معادل ارزهای فیات هستند نیز تحتتاثیر قرار دهد. ارزش این رمزارزهای استیبل برابر با ارز فیات معادلشان است و به همین دلیل تورم مربوط به ارزهای فیات روی این رمزارزها نیز تأثیر مشابهی دارد. بهعبارتدیگر، وقتی دلار آمریکا دچار تورم شود، رمزارزهای USDT، BUSD، USDC و سایر استیبلکوینهای معادل آن نیز دچار تورم میشوند.
معایب رمزارزها
رمزارزها میتوانند سدی در برابر تورم نابودگر اقتصادها و همچنین آینده پول باشند. بااینحال، عجالتاً معایبی نیز دارند. عیب اصلی رمزارزها نوسان قیمتشان است. این نوسانات توسط سرمایهگذاران بزرگی (نهنگها) ایجاد میشود که درصد زیادی از بازار رمزارزها را کنترل میکنند و با برداشت نقدینگیشان از بازار یا تبدیل رمزارزهایشان به ارزهای فیات تمایل به تغییر روند بازار دارند. دلیل دیگر این نوسانات اخبار و مقررات دولتها و نوسانات ارزهای فیات است. با افزایش مقبولیت رمزارزها نوسانات ایجادشده توسط سرمایهگذاران بزرگ (نهنگها) و درنتیجه کل نوسانات رمزارزها کاهش خواهد یافت. بعلاوه، با افزایش مقبولیت رمزارزها دیگر نیازی به تبدیل رمزارزها به ارزهای فیات نخواهد بود، زیرا رمزارز بهعنوان پول قانونی تلقی و در معاملات روزانه از آن استفاده خواهد شد.
جمعبندی
تورم یکی از مشکلات اصلی ارزهای فیات مرسوم بوده است که قدرت خرید ارزهای فیات را کاهش میدهد. همه کالاها یا خدمات، اعم از خدمات آب و برق و امکانات اولیه زندگی مانند غذا، مراقبتهای بهداشتی و سرپناه، در معرض تورم هستند. تورم با کاهش قابلتوجه ارزش پول روی شرکتها، مشتریان حقیقی و اقتصاد کشور تأثیری منفی دارد. رمزارزها پتانسیل حل این مشکل را دارند. رمزارزها علاوه بر شفاف، ایمن و غیرمتمرکز بودن، عرضه محدودی نیز دارند. برخلاف ارزهای فیات، عرضه رمزارزها سقف مشخصی دارد. برای مثال، سقف عرضه بیتکوین 21 میلیون است. درنتیجه، سودمندی و افزایش تقاضا برای بیتکوین منجر به افزایش قیمتش میشود. مشکل اصلی رمزارزها نوسانیبودن آنها است. این مشکل را میتوان از طریق افزایش مقبولیت و پذیرش رمزارزها بهعنوان یک پول قانونی جهانی برطرف کرد.