اتریوم در سپتامبر ۲۰۲۲ مهمترین تجربهاش – یعنی ادغام - را از سر گذراند که، پس از تکمیل موفقیت آمیز، به گذار این شبکه از گواه اثبات کار (PoW) به گواه اثبات سهام (PoS) منجر شد. بهعلاوه، پذیرش سازوکار EIP1559 موجب انقباضی (ضدتورمی) شدن اتریوم شد. به روایت ultrasound.money، مجموع عرضة اتریوم از زمان ادغام تا ۱۰ آوریل حدود ۶۸/۰٪ کاهش یافت. اکنون، که اولین ارتقای مهم اتریوم پس از ادغام صورت گرفته است، باید دید که ارتقاء شاپلا چه تغییراتی در این صنعت ایجاد خواهد کرد.
منبع: ultrasound.money
افزایش اطمینان خاطر در میان مالکین اتریوم
ارتقاء شاپلا عمدتاً چهار پروپوزال اصلی بهبود شبکه اتریوم (EIP) را پوشش میدهد، که از میان آنها EIP-3651، EIP-3855 و EIP-3860 به کاهش مصرف گاز ارتباط دارند. بهعلاوه، EIP-3860 به افزایش حد مجاز قراردادهای هوشمند هم ارتباط دارد و مورد انتظارترین EIP، یعنی EIP-4895، عملکرد برداشت استیکینگ را روی زنجیرة بیکن فعال میکند.
بدیهی است که ارتقاء شاپلا برای توسعهدهندگان، کاربران و استیکرها خبر بسیار خوبی است، زیرا افزایش حد مجاز قراردادهای هوشمند باعث میشود که توسعهدهندگان بتوانند اپلیکیشینهای خلاقانهتری برای اتریوم بسازند؛ مصرف کمتر گاز هزینة کاربرد و موانع ورود را برای کاربران کاهش میدهد و ویژگی برداشت موجب میشود که استیکرها بتوانند اتریوم استیکشده و پاداشهای استیکینگ را برداشت کنند.
برخی از افراد از این مسئله نگرانی دارند که مبادا اتریوم پس از فعالسازی ویژگی برداشت با تنزل قیمت مواجه شود، ولی در حال حاضر توکنهای استیکینگ نقدینگی (LSTها) ۴۸٪ از کل اتریوم استیکشده را تشکیل میدهند و این بخش از نقدینگی قفلشده پیشاپیش آزاد شده است. در عین حال، سرمایهگذاران اولیه که اتریوم خود را پیش از ارتقاء شاپلا قفل کرده بودند، در روند توسعة بلندمدت اتریوم صعود قیمتها را تجربه میکنند و بعید است که اندوختههای خود را با قیمت فعلی به فروش برسانند. بهعلاوه پس از فعالشدن ویژگی برداشت، همهروزه حدی برای میزان اتریوم قابل برداشت از زنجیرة بیکن تعیین میشود که بدین معناست که بعید است تنزل شدید قیمت و فروش با قیمت پایین رخ دهد.
اما بیایید روند قیمت را بررسی کنیم. به روایت کوینکس، از زمانی که توسعهدهندگان اتریوم در ژانویة ۲۰۲۳ فعالسازی ارتقاء شاپلا را تایید کردند قیمت اتریوم در طی ۹۰ روز گذشته، یعنی تا ۱۰ آوریل، بیش از ۴۰٪ افزایش یافته است. شکی نیست که این ارتقاء باردیگر اعتماد سرمایهگذاران به اتریوم را افزایش داده است.
منبع: کوینکس
فرصتی جدید برای ارائهدهندگان خدمات استیکینگ
ویژگی برداشت، که به زودی فعال خواهد شد، برای ارائهدهندگان خدمات استیکینگ بسیار مفید خواهد بود. تا پیش از ارتقاء شاپلا، استیکرها نمیتوانند اتریوم استیکشده را برداشت کنند که ریسکی بسیار عظیم است و مانع از پیوستن برخی نهادهای محتاط، نهنگها و سرمایهگذاران ریسکگریز به استیکینگ اتریوم میشود. بهعلاوه این مسئله باعث میشود که نرخ استیکینگ اتریوم حدود ۰۷/۱۵٪ پایینتر از رقم مربوط به بسیاری دیگر از سکههای PoSباشد.
منبع: Dune
ارتقاء شاپلا نوعی کانال خروجی مشخص در اختیار کاربران قرار میدهد. در این میان، دیگر لازم نیست که سرمایهگذاران نگران کاهش قیمت LSTها در شرایط وخیم یا ریسک عدم امکان برداشت اتریومهای استیکشده در بلندمدت باشند. بنابراین، سرمایهگذاران بلندمدتتر هم میتوانند برای بازدههای سالیانة پایدار به استیکینگ اتریوم روی بیاورند (در حال حاضر نرخ بازده سالانه [APY] بیش از ۴٪ است).
ارائهدهندگان اصلی خدمات استیکینگ عبارتند از پروتکلهای لیکویید استیکینگ، صرافیهای متمرکز و استخرهای استخراج سنتی ( که بنابه گفتة دون سهم بازار آنها به ترتیب عبارت است از ۳/۳۳٪، ۳/۲۷٪ و ۱۷٪). پس از ارتقاء شاپلا این پلتفرمها به احتمال زیاد از فرصتهای جدیدی برای رشد برخوردار خواهند شد.
منبع: Dune
مشتقات لیکویید استیکینگ (LSD): فضایی جدید برای خیالپردازی
علاوه بر ایجاد فرصتهای بیشتر برای ارائهدهندگان خدمات استیکینگ، انتظار میرود که LSTهای منتشرشده توسط پروتکلهای لیکویید استیکینگ هم پایدارتر شوند. در ژوئن ۲۰۲۲ برخی پلتفرمها، از جمله سلسیوس و آلامدا، برای پوشش دادن شکافهای تامین بودجه مقادیر زیادی stETH به فروش رساندند که نقدینگی stETH/ETH را به مصرف رساند. این امر به دی پگ (از دست رفتن وابستگی قیمت) stETH منجر شد، که حداکثر نرخ تنزیل آن ۵/۶٪ بود، یعنی ارزش یک stETH تنها ۹۳۵/۰ اتریوم بود.
منبع: Dune
توکن stETH برحسب ارزش کل قفل شده (TVL) بزرگترین LST است و بیش از ۷۰٪ از سهم بازار را در اختیار دارد. بهعلاوه، stETH از قابلیت نقدشوندگی عالی برخوردار است ولی با این همه ممکن است در موارد بسیار وخیم دی پگ شود. اما ارتقاء شاپلا، به دلیل فعالسازی ویژگی برداشت، ریسک دی پگ شدن LSTها را به حداقل میرساند. براساس آمار مربوطه، با نزدیکشدن زمان ارتقاء شاپلا ارزش stETH به تدریج در حال بازگشت به جای اول است.
منبع: دیفای لاما
ارزش ثابت LSTهایی مانند stETH، در ترکیب با رشد ارزش کل قفلشدة گروه مشتقات لیکویید استیکینگ، به ایجاد فرصتهای رشد بیشتر برای مشتقات منجر خواهد شد. بهعلاوه این امر محرک ظهور تعداد بیشتری از محصولات دیفای خواهد شد و بازده و بهرهوری سرمایة LSTها را افزایش خواهد داد. تا آن زمان، به احتمال زیاد سازوکارهای خلاقانهتری در لیکویید استیکینگ و مشتقات آن ظهور خواهند کرد.
ارتقاء شاپلا، که یکی از کانونهای توجه فضای کریپتو را تشکیل میدهد، بیشک بر چشمانداز بازار، به خصوص در مورد اتریوم و اکوسیستمهای وابسته به آن، تاثیر خواهد گذارد. بهعلاوه، رونق گروه LSD، که محرک آن اتریوم است، ممکن است بر سایر زنجیرههای عمومی PoS هم تاثیر بگذارد. ضمناً انتظار میرود که استیکینگ اتریوم برای سرمایهگذاران بلندمدتی که خواهان بازدههای پایدارند، به گزینهای جدید تبدیل شود. همچنین پس از ارتقاء شاپلا هم ارتقاء بعدی اتریوم، به نام Cancun ، همچنان برنامة افزایش مقیاس اتریوم را دنبال خواهد کرد و مقدمات توسعة لایة ۲ را فراهم خواهد نمود. اتریوم اکنون یک گام به هدف خود، یعنی تبدیل شدن به «کامپیوتر جهان»، نزدیکتر شده است. موفقیت ارتقاء شاپلا سیگنالی مثبت برای اتریوم و صنعت کریپتو و برای سرمایهگذاران، توسعهدهندگان و کاربران بسیار سودمند خواهد بود.