جدا از هاوینگ بیتکوین، ارتقای آتی دنکن اتریوم یکی از مورد انتظارترین رویدادهای دنیای رمزارزها خواهد بود. همانطور که همه ما میدانیم، ارتقای دنکن بهروزرسانی بزرگی برای اتریوم به حساب میآید که هدف آن افزایش قابلیت ذخیرهسازی دادهها و کاهش کارمزدها است. این ارتقاء پنج EIP را در بر میگیرد و بیشترین توجه بازار بر EIP-4844 است که هدف آن رفع مسائل مربوط به مقیاسپذیری اتریوم، کمک به کاهش کارمزد تراکنشها برای راهحلهای لایه 2 اتریوم و سودآوری مستقیم برای لایه 2 و اکوسیستمهای مرتبط است.
ازآنجاییکه هدف ارتقای دنکن بهبود امنیت، مقیاسپذیری و عملکرد شبکه اتریوم است، ممکن است برخی از توکنها پسازاین ارتقاء فرصتهای بیشتری برای توسعه داشته باشند. در ادامه به بررسی این موضوع میپردازیم که کدامیک از انواع توکنها در چهارچوب ارتقای دنکن اتریوم فرصت بهتری برای توسعه دارند. (این مقاله فقط یک مطلب درباره فناوری است و هیچ توصیهای برای سرمایهگذاری به حساب نمیآید.)
1- لایه 2
محوریت ارتقای دنکن بخش EIP-4844 است که مستقیماً توان عملیاتی لایه 2 را افزایش میدهد و درعینحال با معرفی Blob کارمزدهای کلی تراکنشها را کاهش میدهد. این امر بدون شک قابلیت رقابت لایه 2 سیستم اتریوم را در مقایسه با سایر پروژههای آلتکوینی لایه 1 افزایش میدهد. درعینحال، شدت رقابت بین راهحلهای مختلف لایه 2 نیز ادامه مییابد. در ادامه چندین مورد از پروژههای امیدوارکننده لایه 2 را شرح خواهیم داد.
(1) متیس (METIS)
متیس یک پلتفرم رول اپ برای لایه 2 اتریوم است که راهحل اپتیمیزم رول اپ را برای بستهبندی و ثبت سفارش تراکنشها در لایه 1 اتریوم توسعه میدهد و سپس این دادهها را به صورت یک تراکنش واحد به زنجیره اصلی اتریوم ارسال میکند. در نتیجه، متیس میتواند تراکنشهای بسیار سریعی را انجام دهد که تنها چند ثانیه طول میکشد. درعینحال، امنیت لایه 1 اتریوم را حفظ میکند.
شبکه لایه دوم متیس از سازوکارهای ضد تقلب استفاده میکند، با این فرض که تمام تراکنشها معتبر هستند مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. اگر تراکنشی نامعتبر تلقی شود، باید سندی برای اثبات تقلب ارائه شود. اعتبارسنجها وثیقههایی را ارائه میدهند که به ازای تراکنشهای نامعتبر از مبلغ این وثیقهها کم میشود. این موضوع بهدقت توسط Ranger-ها اعتبارسنجی میشود. در اپتیمیزم رول اپ، زمان برداشت از لایه دوم به اتریوم 7 روز است. وقتی شبکه متیس به طور کامل مستقر شود، زمان برداشت از طریق شبکه Ranger-ها برای اعتبارسنجی تراکنشها به چند ساعت یا حتی چند دقیقه کاهش مییابد. این مورد یکی از مزایای کلیدی متیس نسبت به راهحلهای دیگر است.
شایان ذکر است که مادر ویتالیک بوترین نیز در این پروژه مشارکت دارد و تمرکز تیم اخیراً بر سازوکاری غیرمتمرکز برای مرتبسازی است که برای لایه 2 نیز چشمانداز امیدوارکنندهای است.
(2) لوپرینگ (LRC)
لوپرینگ یک رول اپ مبتنی بر صرافی غیرمتمرکز است. لوپرینگ هم صرافیهای مبتنی بر بازارسازی خودکار (AMM) دارد و هم از تبادلات مبتنی بر تابلوی سفارشات پشتیبانی میکند. پروتکل لوپرینگ تنها از بلاکچین اتریوم بهعنوان لایه داده و لایه تایید استفاده میکند. عملکرد لوپرینگ برای معاملهگران حرفهای و بازارسازها در پیادهسازی استراتژیهای الگوریتمی و دیگر رباتهای معاملاتی خودکار مناسب است. این امر به دلیل سرعت پایین و کارمزدهای بالا در DEX-های قبلی امکانپذیر نبود. DEX مبتنی بر تابلوی سفارشات که بر پایه لوپرینگ 3 ساخته شده است برای اولین بار توانست به قابلیت تجاریسازی دست یابد. لوپرینگ انتظار دارد که صرافیهای غیرامانی بهتدریج در رقابت برنده و جایگزین بسیاری از صرافیهای متمرکز شوند.
لوپرینگ سالها است که مشارکت عمیقی در zkرول اپ دارد و پروژه کارآزمودهای در این حوزه است. بهتازگی این تیم تصمیم گرفته است محصول ZKEVM با نام Taiko را توسعه دهد. ارزش بازار آن در مقایسه با OP و ARB زیاد نیست اما ممکن است در آینده شگفتیهایی را رغم بزند.
(3) مانتا (MANTA)
Manta Pacific اکوسیستم منحصربهفردی از لایه 2 برای اپلیکیشنهای ZK بومی EVM روی اتریوم است که محیطی مقیاسپذیر و با کارمزد گس کم را برای اپلیکیشنهای ZK فراهم میکند تا فقط با استفاده از Solidity پیادهسازی شوند.
ویژگیهای کلیدی Manta Pacific عبارتاند از:
- Manta Pacific میتواند ZK قابل برنامهنویسی را بهعنوان لایه 2 بومی EVM ارائه کند.
- مدار کلی مانتا بهسادگی قابلیت توسعه اپلیکیشنهای ZK فقط با استفاده از Solidity را دارد.
- Manta Pacific با استفاده از Celestia برای دستیابی به دسترسیپذیری و ZKEVM برای دستیابی به مقیاسپذیری، مقیاسپذیری زیاد و کارمزدهای تراکنش کمی را برای اپلیکیشنهای ZK فراهم میکند.
- مانتا اخیراً محبوبیت زیادی پیدا کرده است و حجم معاملات و ارزش بازاری بهنسبت خوبی دارد. با نگاه به آینده میتوان همچنان پتانسیل بالایی را برای آن متصور بود.
(4) AltLayer (ALT)
AltLayer پروتکل یک رول اپ باز و غیرمتمرکز است که مفهوم جدیدی به نام Restaked رول اپ را معرفی کرده است. این مفهوم، رول اپ-های موجود را از تمام مجموعه رول اپ-های دیگر (مثل OP Stack، Arbitrum Orbit، ZKStack، Polygon CDK و غیره) جدا و بهبود امنیت، عدم تمرکز، تعاملپذیری و نهاییسازی سریع را برای اقتصاد رمزارزها فراهم میکند.
Restaked رول اپ راحتی استفاده از مجموعههای رول اپ مثل OP Stack، Arbitrum Orbit، ZKSync، ZKStack، Polygon CDK و عملکرد قدرتمند سازوکار سهامگذاری مجدد مربوط به EigenLayer را باهم ترکیب میکند تا امنیت شبکه را تأمین کند و شبکهای غیرمتمرکز بسازد. تیم مؤسس شامل CTO سابق Coinbase و شریک جهانی سابق a16z، یعنی Balaji Srinivasan و همچنین بنیانگذار Ethereum و Parity یعنی Gavin Wood است.
ALT توکن بومی اصلی AltLayer است که برای پیوند اقتصادی، نظارت، مشوقهای پروتکل و کارمزدهای پروتکل از آن استفاده میشود.
همچنین در دوره اخیر این پروژه یک راهحل بسیار محبوب بهعنوان رول اپ-as-a-service بوده و میتوان آن را پیشروی این بازار خاص در نظر گرفت.
2- Restaking (RSTK)
Restaking یکی از معدود پروژههای کوینی در مسیر سهامگذاری مجدد اتریوم است که میتواند توجهات بسیار زیادی را در این مسیر به سوی خود جلب کند. Restaking امکان استفاده از LST (توکن EigenLayer) بهعنوان امنیت اقتصادی رمزگذاری شده برای خدمات تأیید فعال در شبکه EigenLayer را فراهم میکند. Restake Finance رویکرد غیرمتمرکزی را برای بهرهمندی از سهامگذاری مجدد پیشنهاد میکند.
کاربران میتوانند LST خود را با وارد کردن توکنهای سهامگذاری مجدد ETH (rstETH) مجدداً وارد EigenLayer کنند. LST کاربر بهوسیله قرارداد هوشمندی تحت کنترل DAO در EL ذخیره میشود و پاداشهای سهامگذاری اتریوم و همچنین پاداشهای خود EigenLayer را دریافت میکند. rstETH غیرمتمرکز است و با نسبت یک به یک تحت پشتیبانی کامل stETH قرار دارد.
Restake Finance از سوی Restake Finance DAO پشتیبانی میشود که وظیفه آن تضمین غیرمتمرکز ماندن ماهیت پروژه و توسعه آن در راستای منافع سهامداران است. DAO از طریق توکن کاربردی و نظارتی RSTK بر این پروژه نظارت دارد. هدف اصلی آن انباشت ارزش برای دارندگان توکن از طریق حاکمیت و تولید درآمد است. این سیستم برای همه پاداشهای سهامگذاری مجدد EigenLayer کارمزدی را اعمال و این کارمزدها را با دارندگان توکن RSTK سهیم میشود.
3- LSD
(1) PRISMA
Prisma پروتکلی غیرمتمرکز برای وامدهی است و امکان ضرب استیبلکوین mkUSD را برای کاربران فراهم میکند که وثیقهگذاری آن به طور کامل با استفاده از نقدینگی توکنهای سهامگذاری شده انجام میشود.
Prisma امکان ضرب استیبلکوین mkUSD را برای کاربران فراهم میکند که وثیقهگذاری آن به طور کامل با استفاده از نقدینگی توکنهای سهامگذاری شده انجام میشود. از این استیبلکوین در Curve و Convex Finance بهعنوان مشوقی در حفظ بازدهی زیاد سرمایه استفاده میشود که کاربران میتوانند به موجب آن پاداشهای سهامگذاری اتریوم و همچنین کارمزد معاملات، CRV، CVX و PRISMA را به دست آورند.
به طور کلی، Prisma یکی از باثباتترین پروژهها در مسیر ابزار مشتقه سهامگذاری نقدینگی در اتریوم است و عملکرد کلی آن بسیار چشمگیر بوده است.
(2) Stader (SD)
Stader رویکردی ماژولار را برای ساخت قراردادهای هوشمند اتخاذ کرده است به گونهای که واحدهای ثالث میتوانند از مولفههای آن برای ساخت راهحلهای کلیدی مختلف استفاده کنند.
در کوتاه مدت، Stader قصد ایجاد قرارداد هوشمندی برای سهامگذاری بومی در زنجیرههای متعددی چون Terra و Solana و ایجاد اکوسیستم اقتصادی برای توسعه و پیادهسازی راهحلها را دارد. این موارد شامل پاداشهای استخراج به سبک YFI، launchpad-ها، مشوقهایی برای بازیها، راهحلهای سهامگذاری نقدینگی و موارد دیگر است. در درازمدت، تمرکز Stader بر روشهای پلتفرمی و پرورش توسعه واحدهای ثالث به صورت چندین اپلیکیشن مرتبط با سهامگذاری روی زیرساخت Stader است. از جمله سرمایهگذاران این پروژه میتوان به Pantera Capital، Coinbase Ventures، Three Arrows Capital، True Ventures، Jump Capital، Accomplice و Blokchain.com اشاره کرد.
SD توکن حاکمیتی بومی پروتکل Stader است. توکن SD چهار کاربرد مختلف دارد: نظارت، مجوز پوشش و کاهش هزینههای بیمه، استخر نقدینگی و زیرساخت Stader. تخصیص توکن به شرح زیر است: 36٪ برای پاداشها و استخراج، 4٪ برای فروش عمومی، 17٪ برای تیم و مشاوران، 11٪ برای صندوق اکوسیستم، 17٪ برای فروش خصوصی و 15٪ برای صندوق DAO.
دادههای کلی مربوط به کسبوکار SD افزایش قابلتوجهی را در سهماهه چهارم سال 2023 شاهد بوده است و قیمت توکن نیز روند صعودی مناسبی داشته است. توسعه در سال 2024 نیز ارزش دنبال کردن دارد.
(3) RPL (Rocket Pool )
Rocket Pool یک استخر سهامگذاری غیرمتمرکز برای اتریوم 2 است که هدف آن کاهش الزامات سختافزاری و سرمایهای برای سهامگذاری در ETH 2.0 است. هدف آن افزایش دسترسیپذیری و عدم تمرکز بیشتر سهامگذاری اتریوم است که باعث میشود کاربران، DApp-ها و کسبوکارها با سهامگذاری ETH خود در زنجیره beacon سود دریافت کنند.
کاربردهای اصلی توکن RPL به صورت زیر است:
سپردهگذاری در گرهها: گرههای عملیاتی Rocket Pool نیاز به سپردهگذاری دارند و بخشی از این سپرده باید با وثیقهگذاری توکنهای RPL انجام شود. اینکار تضمین میکند که اپراتورهای گرهها به سرنوشت RPL و Rocket Pool وابسته هستند و در نتیجه امنیت افزایش مییابد.
نظارت DAO: کاربرانی که RPL دارند میتوانند از طریق پیشنهادات و رایگیری در مدیریت غیرمتمرکز Rocket Pool DAO شرکت کنند و مقدار RPL نگهداری شده آنها وزن رای آنها را تعیین میکند.
پاداشهای گره: بخشی از درآمد اپراتورهای گرهها در قالب توکنهای RPL توزیع میشود که باعث ایجاد انگیزه برای استقرار گرههای بیشتر و در نتیجه افزایش تمرکززدایی شبکه میشود.
پاداشهای سهامگذار: سهامگذاران Rocket Pool میتوانند تخفیفهای پاداش RPL حاصل از کمیسیونها را دریافت کنند. Rocket Pool در چند سال گذشته پیشرفت قابلتوجهی در فرآیندهای توسعه و تجاریسازی داشته است و با موفقیت زیرساخت سهامگذاری غیرمتمرکزی را ایجاد کرده است.
به طور کلی، Rocket Pool جایگاه پیشرویی در فضای اتریوم دارد و عملکرد آن در بازار به طور گستردهای شناخته شده است.
4- ابزار مشتقه
(1) GMX (GMX)
GMX یک پروتکل AMM غیرمتمرکز برای ابزارهای مشتقه در Arbitrum است که از معاملات اسپات و پرپچوال رمزارزها پشتیبانی میکند. کاربران از اختلاف قیمت بسیار کم و تاثیر قیمت صفر بهره میبرند و میتوانند داراییهایی چون بیتکوین، اتریوم و AVAX را با اهرمی تا 50 برابر معامله کنند. ماهیت بدون مجوز آن باعث فراگیری آن میشود و این امکان را برای مشارکتکنندگان فراهم میکند تا بدون تأیید مقام مرکزی وارد معامله شوند و درعینحال نقدینگی عمیقی را برای اجرای کارآمد سفارشها فراهم میکند.
توکن GMX بهعنوان ابزاری کاربردی و نظارتی عمل میکند و دارندگان را تشویق به سهامگذاری و سهیم شدن در کارمزدها میکند که باعث افزایش مشارکت در اکوسیستم میشود. GMX بهعنوان یک پروتکل سودآور به GMX V2 ارتقاء پیدا کرده است که انتظار میرود به رشد قابلتوجهی دست یابد و دامنه داراییهای قابل معامله در آن افزایش یابد.
با بهبود عملکرد اتریوم و لایه 2، اعتقاد بر این است که کسبوکار GMX نیز در آینده حمایت قابلتوجهی دریافت خواهد کرد.
(2) ورتکس (VRTX)
ورتکس پروتکلی برای ابزارهای مشتقه با تابلوی سفارشات روی Arbitrum است که ترکیبی از تابلوی سفارشات محدود متمرکز (CLOB) و بازارساز خودکار یکپارچه (AMM) را ارائه میکند. اینکار باعث افزایش نقدینگی میشود زیرا بازارهای LP تابلوی سفارشات را پر میکنند.
ورتکس معاملات با تأخیر کم و استفاده کارآمد از نقدینگی را برای طیف گستردهتری از داراییهای DeFi ارائه میکند که محصول جانبی طراحی ترکیبی تابلوی سفارشات و AMM آن است. معماری مرتبسازی خارج از زنجیره آن نیز مشخصههای ارزش قابلاستخراج ماینر (MEV) روی لایه 1 اتریوم را حداقل میکند و درعینحال معاملات با سرعت بسیار زیاد را امکانپذیر میسازد. از توکن آن برای مشارکت در نظارت و دریافت پاداشهای معاملاتی استفاده میشود.
به طور مشابه، با بهبود عملکرد لایه 2، انتظار میرود ورتکس در آینده جهشی را در کسبوکار خود تجربه کند.
پیشبینی میشود با بهبود عملکردی ناشی از این ارتقاء، اپلیکیشنهای نوآورانهتری در اکوسیستم اتریوم پیدا شوند و نفوذ اتریوم در حوزههای متعددی بیشتر شود. درعینحال، اتریوم به پیشرفتهای فناورانه خود ادامه میدهد و در آیندهای دورتر به توانایی پردازش صدها هزار تراکنش در ثانیه دست خواهد یافت.
پیادهسازی موفقیتآمیز ارتقای دنکن ورود رسمی اتریوم به عصر 2 را آغاز خواهد کرد و بار دیگر چشمانداز فناوری برجسته و قابلیتهای اجرایی قوی Ethereum Foundation را نشان میدهد. تأثیر اتریوم بهعنوان پیشرو در فناوری بلاکچین همچنان گسترش مییابد و اکوسیستم آن روز به روز غنیتر و کاملتر خواهد شد.
شایان ذکر است که ارتقای دنکن اتریوم فرصتهای جدیدی را برای کل بازار رمزارزها به ارمغان میآورد و باعث پیشرفت بیشتر در حوزههای دیگر میشود و تمرکز بر برخی ارزهای نوآورنه و با کیفیت زیاد در این حوزهها فرصتهای سودآوری بیشتری را برای سرمایهگذاران فراهم میکند. البته، سرمایهگذاران باید تأثیر ارتقای دنکن را بر توکنهای مختلف نیز از نزدیک زیر نظر داشته باشند و بر این اساس برای سرمایهگذاریهای خود برنامهریزی کنند. با این حال، باید توجه داشت که تمام فعالیتهای مرتبط با سرمایهگذاری با ریسک همراه است و سرمایهگذاران باید بر اساس ارزیابی منطقی از بازار و تحمل ریسک خود درباره سرمایهگذاری تصمیمگیری کنند.
سلب مسئولیت: این مقاله توصیهای برای سرمایهگذاری نیست و سرمایهگذاران باید بر اساس بررسیهای خود اقدام به سرمایهگذاری کنند.
درباره کوینکس
کوینکس که در سال 2017 تأسیس شد، یک صرافی جهانی برای رمزارزها است که تعهد آن تسهیل معاملات رمزارزها است. این پلتفرم انواعی از خدمات شامل معاملات اسپات و مارجین، فیوچرز، سوآپ، بازارسازی خودکار (AMM) و خدمات مدیریت مالی را برای بیش از 5 میلیون کاربر در بیش از 200 کشور و منطقه ارائه میکند. کوینکس از زمان تأسیس خود همیشه به اصل «اولویت اول با کاربر» در خدمات خود پایبند بوده است. کوینکس با هدف صادقانه پرورش محیطی برای معاملات عادلانه، محترمانه و ایمن رمزارزها، این امکان را برای افراد با سطح تجربههای متفاوت فراهم میکند تا بهسادگی از طریق محصولات با کاربری آسان به دنیای رمزارزها دسترسی داشته باشند.