2021 yılında, artık NFT’nin popülaritesinin herkes farkına varmış, kripto çevrelerinde öne çıkan konu başlıklarından biri haline gelmiştir, hatta kriptozinciri belirli alanların dışına çıkarmıştır. Geçen ayın sonunda, Alibaba ve Dunhuang Sanat Araştırma Enstitüsü, NFT Skin’i ortaklaşa piyasaya sürdüğünde, piyasaya çıkar çıkmaz büyük bir rağbet görmüş, NFT giderek daha fazla tanınmaya ve daha fazla dikkat çekmeye başlamıştır.

Peki NFT nedir?

NFT hakkında bilgi sahibi olmadan önce FT’yi bilmemiz gerekir. FT, Fungible Token yani Misli Token’dir. Gerçek dünyadaki itibari paraya benzediği ve el değiştirmesi ile dolaşımı kolay olduğu için Chain para birimi olarak da adlandırılır. Örneğin, FT, Blockchain’in yerel simgesidir: BTC ve ETH; aynı zamanda çeşitli halka açık zincirlerde bir sözleşme tokenidir: Örneğin, Ethereum’daki ERC20 Tokeni. FT değiştirilebilirlik ve bölünebilirliğe sahiptir. Değiştirilebilirlik, örneğin elinizdeki 100 BTC’nin başka herhangi birinden 100 BTC ile değiştirilebileceği anlamına gelir. Bölünebilirlik, 5 BTCS’nin 10 tane 0,5 BTC’ye bölünebileceği anlamına gelir.

NFT’nin tam İngilizce adı, Non-Fungible Token’dir. NFT, kelimenin tam anlamıyla Değiştirilemez (Benzersiz) token anlamına gelir. Benzersizdir, bölünmezdir ve tüm hakları bireye aittir. Benzersiz Tokenler, gerçek dünyada gerçek değeri olan mülkiyet hakları, müzik, tablolar ve diğer sanat eserleri, oyun aksesuarları, konser biletleri, sigorta poliçeleri, sözleşmeler, alan adları, türlü sertifikalar vb. gibi şeylerin Chain üzerinde tanımlanması, dolaşımı ve ticareti için kullanılır.

NFT, gerçek varlıkları Chain üstü varlıklara dönüştürmektir. İlki, blokzincir teknolojisi aracılığıyla varlıkların mülkiyetinin bireylere ait olduğunu belirler, diğeri ise varlık işlemlerinde hem alıcıların hem de satıcıların elde ettiği gelirleri en üst düzeye çıkarmak için merkeziyetsizliği gerçekleştirmektir.

NFT’nin anlamı

Oyun alanında, geleneksel oyunların ekipman ve gereçleri oyun şirketine aittir ve oyuncuların mülkiyeti yoktur. Kriptozincir oyunlarındaki oyun aksesuarları NFT yapılarak tüm oyunculara ait olabilir. Kriptozincir oyun sunucusu gelecekte kapatılsa bile, oyuncular kendi NFT oyun varlıklarına sahip olabilecek ve ticaretini yapabilecekler.

Sanat koleksiyonu alanında, sanat eserlerinin NFT’leşmesi sayesinde sanatçılar kendi sanat eserlerinin telif hakkını elde etmek için üçüncü bir tarafa güvenmek yerine aracı medyayı ortadan kaldırarak, sanat eserlerinin telif hakkına sahip olup daha fazla gelir sağlayabilir. Alıcılar, satın aldıkları sanat eserinin orijinal olduğundan ve sahte olmadığından emin olabilirler. NFT, sanatı güçlendirerek sanat eserlerinin yapılmasını, ticaretini ve sanatçıların NFT’den telif hakkı tahsil etmesini kolaylaştırır.

Müzik alanında, insanlar geçmişte canlı konserlere gitmenin dışında, en sevdikleri müzikleri dinlemek için plak, kaset, CD vb. satın almaları gerekiyordu ve o dönemde müzisyenlerin istikrarlı, güvenilir bir geliri vardı. Ancak İnternet ve streaming platformlarının (Spotify) yükselişiyle birlikte, müzik eserleri internette yayınlanmaya başladıktan sonra, sanatçıların müzik endüstrisinin ilk günlerinde olduğu gibi büyük paralar kazanmaları zorlaşmaya başladı. Birincisi, bu platformların müzisyenlere çok küçük görüntülenme telif ücretleri vermesi (milyon görüntüleme başına sadece birkaç bin dolar), ikincisi ise pandeminin çevrimdışı konserlerden para kazanmayı imkânsız hale getirmesidir. Sesli (Audio) NFT platformu, dijital sanat piyasasının sanatçıları desteklediği gibi müzisyenleri de destekler. Yaratıcı insanların eserlerini panik varlıklarına dönüştürmeleri için yeni yollar açar. Audio NFT, merkezi müzik şirketlerini ortadan kaldırarak, sanatçılara daha fazla özgürlük ve kullanıcılara daha fazla açıklık ile kullanılabilirlik getirmeye yardımcı olacaktır.

NFT Türünün Kökenlerini Keşfedin

NFT’nin büyümesi embriyo dönemi, tomurcuklanma dönemi, büyüme dönemi ve bugünkü ekolojik patlama dönemi olmak üzere dört döneme ayrılabilir.

2012 Yılı — Embriyo Dönemi

2012 yılında, ilk NFT benzeri Token olan Colored Coin (Renkli Paralar) doğdu. Colored Coin, en küçüğü bir Satoshi (En küçük Bitcoin birimi) olan küçük Bitcoin değerlerinden oluşur. Colored Coin, çeşitli varlıkları temsil edebilir ve mülk, kuponlar, şirket hisselerinin ihracı vb. dahil olmak üzere çeşitli kullanımları vardır. Colored Coin, gerçek varlıkların zincirleşme esnekliğini ve gelişme potansiyelini göstermiş ve NFT ‘nin gelişimin temelini oluşturmuştur.

2014–2016 Yılları Arası — Tomurcuklanma Dönemi

Bu dönemde, Counterparty, Spells of Genesis, Force of Will ve Counterparty Rare Pepes gibi, çoğunlukla oyun kartları ve Meme tokenleri gibi oyun varlıklarını keşfetmekle bağlantılı bazı projeler doğdu. Meme, insanlar arasında geniş çapta yayılabilen popüler bir kültür olarak çevrilebilir.

Örneğin, Dogecoin logosu ve son zamanlarda popüler olan Wang Sicong’dan alıntılar da bu tür Meme kültürü olarak kabul edilebilir. Bu dönemde, NFT’nin gelişimi hızlanan bir büyüme dönemine girmiştir.

2017 Yılı- Büyüme Dönemi

Cryptochunks ve cryptokitties doğdu, 2017 yılındaki boğa piyasasının yardımıyla NFT popüler hale geldi.

Cryptokitties: En eski Blockchain kedi besleme oyunu.

Crypropunks: 1970'lerin Londra punk kültüründen ilham aldı. Çin’in önceki ana akım olmayan kültürüne biraz benzeyerek asi bir ruhu temsil etmektedir.

Cryptopunks, her biri farklı olan toplam 10000 NFT karakterine sahiptir. O sırada Cryptopunks’ın kurucusu, Ethereum cüzdanı olan herkesin ücretsiz olarak Cryptopunks almasına izin vermeyi seçti. 10.000 Cryptopunks’ın tümü hızlı bir şekilde alındı ve insanlar yavaş yavaş bu Cryptopunks’lar ile ticaret yapmaya başlayıp, gelişen bir Cryptopunks ikincil piyasasını oluşturdular.

Crptokitties’nin içerisindeki bir NFT kedisi olan Dragon, o sırada yaklaşık 600 ETH’ye satıldı, bu o zamanki Ethereum fiyatına göre yaklaşık olarak 270.000 ABD dolarına eşdeğerdi.

2018 Yılından Günümüze- Ekolojik Patlama

Birçok takip projesi bir anda ortaya çıktı ve birçok altyapı ile ticaret platformları ellerinden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyor. (Aşağıda gösterildiği gibi)

Altyapı Koleksiyon

Sosyal Tokenler NFT Ticaret Platformu Oyun

Müzik Alan Adı Sanal Dünya

NFT Nasıl Oynanmalı?

NFT + Blind Boxes (Kör Kutu)

NFT Blind Box açmanın doğru yöntemi nedir?

O zaman sakın açmayın!

Açmamak neden daha “doğru”?

NFT Blind Box satın almak bir zevkse, onu açıp içinde büyük bir ödül olduğunu görmek ikinci bir mutluluğa sahip olmakla eşdeğerdir. Ancak herkes ikinci mutluluğu elde edemez. Bu sadece bir olasılık olayıdır, aynı zamanda bir oyundur. CROSS, yeni bir “dönerek vuruş” seçeneğini yarattı. Oyuncular, Blind Box’ı açmadan NFT aldıklarında, gizem duygusunu halen koruyarak, NFT + Blind Box’ı yeniden satarlar, bu da NFT satışları ile değerini daha da teşvik eder ve oyuncu “fiyat farkı” mutluluğunu elde eder. Benzer şekilde, elde edilen herhangi bir NFT bu şekilde aktarılabilir ve NFT’nin değeri yükselecektir, iyi bir iç ekonomik pazar döngüsü yaratılacaktır ve aynı zamanda “ürün” canlı tutulacaktır.

NFT + Defi

Üç oyun yöntemi için işte örnekler.

NFT + Staking: MEME Tokeni. Bu tür bir proje, staking oynama yöntemi ile birleştirilmiştir. Kullanıcılar, Uniswap’ta MEME satın alabilir ve NFT çiftliğinde (NFT Farm) rehin verebilir. Bundan sonra, her gün ananas puanları toplayabilirler. Belirli miktardaki puan ile NFT MEME koleksiyon kartını alabilir ve kullanıcılar bu puanları saklayabilir veya NFT ticaret platformunda satabilirler.

NFT + Likidite Madenciliği: CryptoWine. Bu tür bir proje, Likidite madenciliği ile birleştirilmiştir. Proje yönetim tokeninin (GRAP) likiditesini sağlamaya katılarak proje NFT’si elde edilir ve daha sonra bu NFT’ler gelir elde etmek için NFT ticaret platformunda satılabilir.

NFT + Borç Verme: NFTfi projesidir. Borçlular herhangi bir ERC-721 Tokenini (NFT varlığı) ipotek edebilirken, diğer kullanıcılar talep üzerine kredi sağlayabilir. Borçlu bu krediyi kabul ederse, borç verenin wETH ve DAI’sini alacaktır. Bu arada, NFT varlığı, borçlu krediyi ödeyene kadar NFTfi akıllı sözleşmesinde kilitlenir. Borçlu krediyi vade tarihine kadar ödeyemezse, NFT varlığı borç verene devredilecektir.

NFT Diğer Oynama Yöntemleri

NFT airdrop olarak elde edilebilir. Örneğin, daha önce bahsedilen Cryptopunks’da olduğu gibi: yayıncı, topluluğa geri vermek için tüm NFT’leri airdrop şeklinde gönderebilir.

Proje tarafının NFT’sini veya proje yönetim tokeninin IDO yeterliliğini satın alın. Örneğin, bir süre önce, bir IDO projesi olan Chain Guardians, CGG yönetim tokeninin IDO katılım yeterliliğini elde etmek için proje tarafı tarafından yayınlanan NFT’yi satın alması gerekiyordu.

NFT ayrıca tokenleştirilebilir. Örneğin NFTX’in projesi, çeşitli NFT ipoteklerine karşılık gelen ERC20 Tokenleri oluşturmaktır. Bu ERC20 Tokenlerini takas etmek için Dex’te Uniswap gibi alım satım çiftleri oluşturabilirsiniz. Benzer şekilde oluşturulan ERC20 Tokenleri, kendi NFT teminatlarıyla değiştirilebilir.

NFT’nin oynanış yöntemlerinin bunlardan daha fazla olduğuna ve gelecekte daha da bol olacağına inanıyoruz.

NFT Ticaretine Dair Küçük İpuçları

Günümüzde NFT ticaret platformu sayısı giderek artmakta olup, her platformun kendine ait avantajları bulunmaktadır. Eğer sadece normal bir oyuncu iseniz tüm ihtiyaçlarınızı karşılamak için en büyük ticaret platformu Opensea’ye gidebilirsiniz. İyi bir sanatçıysanız, sanat yapmak için Makersplace veya SuperRare’e gidebilirsiniz. Amatör bir sanatçıysanız, Rarible’da kendi NFT ürünlerinizi yaratıp satabilirsiniz.

İşte herkes için birkaç ipucu:

Her şeyden önce, NFT’nin yayın planı ile tasarım mekanizmasına, projenin tek seferde kaç NFT yayınlamayı planladığına ve ilk fiyatlandırmanın ne olacağına dikkat etmelisiniz. NFT tasarımının estetik standartları karşılayacak kadar mükemmel olup olmadığına ve oyun ekipmanı ise, yükseltilmiş mi yoksa tahrip edilmiş mi vs. olduğuna dikkat etmelisiniz.

İkincisi, proje tarafının ve ekibinin güvenilir olup olmadığını değerlendirin. Projenin resmî web sitesi, ekip tanıtımı, Twitter, Discord ve diğer platformlar aracılığıyla proje ve ekibin temel bilgilerini, proje deneyimlerini ve iyi bir partner olup olmadıklarını araştırmalısınız.

Daha sonra topluluklarının ne kadar aktif olduğuna bakabilirsiniz. NFT, piyasa faaliyetine çok bağlıdır. Bu yüzden hayran sayısı miktarı ve sohbetin sık olup olmadığını görmek için projenin resmî Telegram grubuna girmelisiniz.

Son olarak, satın alma tutarı ve işlem ücreti hesaplamasına dikkat edin. Bazı NFT’lerin başlangıç fiyatı 0,05ETH ve bir transfer için gereken işlem ücreti 0,05ETH ise, iki katı fiyata satılsa bile ancak sermayeyi yerine koyabilirsiniz. Bu tarz NFT’leri satın almanın bir kayıp olduğu söylenebilir.

Ayrıca, eğer teknolojiden anlıyorsanız, NFT proje tarafı tarafından düzenlenen akıllı sözleşmenin adresini de kontrol edebilir veya projeye olan talebin güçlü olup olmadığını belirlemek için bazı işlem verilerini de kullanabilirsiniz.

NFT Ticareti Dikkatli Olmayı Gerektirir

“Yeni şeyleri ne bir anda reddedin, ne de bir anda kabul edin”.

NFT artık çok moda olsa da normal bir oyuncu için yüksek profesyonellik ve güçlü pazar duyarlılığı gerektirmektedir. NFT’nin kendisi de kriptozincirde yeni gelişmekte olan bir teknoloji olduğundan, değeri birçok faktörden etkilenir ve belirlenmesi zordur. NFT’nin ticaret piyasasında ayrıca, kontra ticaret (Contra Trade) (Bir kişinin menkul kıymetler borsasını etkilemeyi ve başkalarıyla komplo kurarak, her iki tarafın da sırasıyla satıcı ve alıcı rollerini oynadığı, mutabık kalınan alım satım menkul kıymetlerinin türüne, fiyatına ve miktarına göre aynı veya farklı menkul kıymet komisyoncularına alım satım emir talimatları verip işlem gerçekleştirmeyi amaçladığı davranışı ifade eder.), zayıf likidite ve değerli NFT’nin bulunmasının zor olması gibi sorunlar vardır. NFT’ler körü körüne takip edilmemeli ve değerleri piyasa tarafından doğrulanmalıdır.

Gerçekten NFT oynayabilirmisin?