Yaklaşan Shapella Yükseltmesi, bu ay kripto para sektöründe gerçekleşmesi en çok beklenen olaylardan biri. Ethereum’un yürütme katmanının bir sert çatallanması (hard fork) olan Shapella Yükseltmesi, 2022'deki Birleşme’den (Merge) sonra Ethereum’un ilk büyük yükseltmesini işaret ettiğinden kripto endüstrisinde ilgi odağı haline geldi.

Beaconcha.in’e göre, 6 Nisan 2023 itibariyle, Beacon Chain’de 562.911 aktif doğrulayıcı tarafından 18.012.968 ether stake edilmiş, her doğrulayıcı ortalama 34,01 ether stake etmiştir.

(Kaynak: Beaconcha.in)

Ayrıca, küresel kripto para borsası CoinEx’ten alınan veriler, 6 Nisan itibarıyla ETH fiyatının yılın başındaki 1.200$’dan %50'den fazla artışla yaklaşık 1.866$’a çıktığını gösteriyor. Artış, Shapella yükseltmesi yaklaşırken ETH’nin fiyatının sürekli artma eğiliminde olduğuna işaret ediyor.

(CoinEx Piyasa Verileri)

ETH fiyatı üzerindeki etkisinin yanı sıra, Shapella yükseltmesini önemli kılan başka hangi etkenler var? Bugün, üç ana konuya odaklanacağız.

I. Stake Edilen ETH’nin Çekilmesi

Eylül 2022'de Ethereum, Hisse Kanıtı’na (Proof of Stake/PoS) geçişini duyurdu. Bundan önce Ethereum, işlemleri işlemek ve doğrulamak için İş Kanıtı (Proof of Work/PoW) ve madencilik mekanizmasını kullanıyordu fakat PoS’a geçtikten sonra ağın artık hesaplama sorunlarını çözmek için madencilik makinelerine bel bağlaması gerekmiyor. Bununla birlikte, PoS tabanlı Ethereum’da doğrulayıcı olmak için kullanıcıların 32 ETH stake etmesi gerekiyor. Birleşim, Ethereum ana ağını Beacon Chain ile birleştirdiğinden kullanıcılar şu anda stake edilen ETH’lerini veya stake edilen ödüllerini esnek bir şekilde geri çekemezler.

Yaklaşan Shapella Yükseltmesi, çekim sorununu çözecek çünkü Ethereum, stake yapanların yükseltmeden sonra Beacon Chain’de stake ettikleri ETH’lerini çekmelerine ve ödüllerini stake etmelerine izin verecek. Bu, ETH stake edenler için önemli bir konu.

II. Layer2 Ölçeklenebilirliğini Geliştirme

Ethereum ekosistemi genişlemeye devam ettikçe ağdaki işlem maliyetleri de arttı. Layer2 çözümleri bir şekilde işlem hızını optimize etmiş ve işlem maliyetlerini azaltmış olsa da Ethereum yakıt ücretleri birçok kullanıcı için hâlâ çok pahalı. Bu açıdan Shapella yükseltmesi, Ethereum üzerindeki işlemlerin yakıt ücretlerini düşürecektir.

Ayrıca Ethereum, bu yıl Surge Yükseltmesi’ni başlatacak ve parçalama yoluyla bilgi işlem kapasitesini artıracak. Vitalik Buterin tarafından açıklanan Ethereum yol haritasına göre Ethereum geliştiricileri, ağın ölçeklenebilirliğini önemli ölçüde artıracak olan EIP-4844'ü 2023'ün ortalarında piyasaya sürmeyi planlıyor. Aynı zamanda, Layer2 de daha ölçeklenebilir hâle gelecektir.

III. ETH Stakingini Güçlendirmek

Ethereum’un staking oranı, diğer birçok halka açık zincire kıyasla düşük kalıyor. Yine de diğer zincirlerin yüksek staking oranları büyük ölçüde yüksek APY’lerine bağlıdır ve bu da stake edilen tokenlerin değerinde kolayca düşüşe yol açabilir. Öte yandan Ethereum, Birleşme’den bu yana deflasyonist hale gelmiştir. Ethereum ekosistemi genişledikçe Ethereum’un staking için ekonomik teşvikleri sürdürülebilir ve cazip olmaya devam edecek, bu da daha fazla kurumsal oyuncuyu çekecektir. Sonuçta, Shapella Yükseltmesi’nin ETH stakingi için bir patlamayı harekete geçirmesi bekleniyor.

Shapella Yükseltmesi yaklaşırken Likidite Staking Türevleri (LSD’ler) de dikkat çekiyor, özellikle yükseltme stake yapanların stake ettikleri ETH’lerini ve staking ödüllerini geri çekmelerine olanak tanıyacak. Şu anda dikkate değer Ethereum staking projeleri arasında Lido, Rocket Pool ve FXS yer alıyor. Özellikle Lido, 6 Nisan itibarıyla 11,16 milyar dolarlık TVL ve %4,3'lük APY ile ETH stake etmede tartışmasız lider olmaya devam ediyor.

(Kaynak: DefiLlama)

Shapella Yükseltmesi’nin, Ethereum’un gelişiminde önemli bir dönüm noktası olarak hatırlanacağı açıktır. Ayrıca, ağın ölçeklenebilirliğini geliştirmede başka bir büyük adımı da ifade ediyor. Ethereum, yükseltmeye dahil olan ve küçük iyileştirmeler, EVM nesne formatı ve çekim olarak ayrılan tüm EIP’leri listeledi. Bununla birlikte, Shapella Yükseltmesi’nin zaten kapsamlı içeriği nedeniyl, incelenmekte olan birçok EIP dahil edilmemiştir. Bu nedenle, Cancun yükseltmesini hâlâ dört gözle bekliyoruz.

Shapella Yükseltmesi’nin Üç Ana Yönden Önemi