Thị trường đa chuỗi & Bảo mật tài sản

Qua nhiều năm phát triển, không gian blockchain đã trở thành một thị trường đa chuỗi với hàng trăm blockchain công khai đang phát triển mạnh mẽ, bao gồm Ethereum, Ethereum 2.0, Solana, Terra, Cosmos, Avalanche và nhiều blockchain khác. Khi cạnh tranh với nhau về phát triển hệ sinh thái, các blockchain công khai này đều nỗ lực thu hút thêm nhiều nhà phát triển. Người dùng và nhà phát triển đòi hỏi sự hợp tác giữa các chuỗi khác nhau để cho phép chuyển tài sản một cách liền mạch. Đồng thời, các DApp cũng mong muốn được triển khai trên nhiều blockchain công khai hơn để thu hút lưu lượng người dùng và thanh khoản tài sản. Nhu cầu lớn về chuyển giao tài sản và phát triển ứng dụng này đã thúc đẩy sự xuất hiện của hàng chục cầu nối chuỗi chéo và giao thức tương tác.

Tuy nhiên, do mỗi blockchain công khai có khung kỹ thuật nền tảng riêng biệt, việc kết nối các "hòn đảo" blockchain là một quá trình cực kỳ tốn kém, phức tạp và thiếu an toàn.

Gần đây, Ronin - chuỗi phụ độc quyền của Axie Infinity đã bị hack, với 624 triệu đô la tài sản tiền mã hóa (bao gồm 173.600 ETH và 25,5 triệu USDC) bị đánh cắp, đây là vụ vi phạm bảo mật nghiêm trọng nhất trong lịch sử các cầu nối chuỗi chéo. Sự cố hack này nhắm vào quản lý khóa riêng. Do cầu nối chuỗi chéo liên quan đến tương tác của tài sản & dữ liệu trên hai blockchain công khai khác nhau, thiết kế phức tạp của nó đã tạo ra lỗ hổng về quyền hợp đồng, khiến nó trở thành mục tiêu của tin tặc.

Trước những lỗ hổng như vậy, chúng ta có thể thấy nguyên nhân gốc rễ của các cuộc tấn công nhắm vào cầu nối chuỗi chéo là sự phụ thuộc hoàn toàn vào đa chữ ký (giữa các thành viên tập trung) hoặc người xác thực để bảo vệ việc chuyển tài sản. Mặc dù phương pháp này giúp việc chuyển tài sản giữa các blockchain nhanh hơn một chút, nhưng nó cũng tạo ra những lo ngại nghiêm trọng về bảo mật.

Hoán đổi chuỗi chéo ở tầng giao tiếp

Các giải pháp chuỗi chéo như LayerZero và Axelar hỗ trợ nhắn tin phổ quát, cho phép tất cả các loại dữ liệu và thông tin (bao gồm cả lệnh bắt giữ) di chuyển qua nhiều hệ sinh thái, và các ứng dụng thậm chí có thể thực hiện các lệnh gọi hàm tùy ý giữa các chuỗi, cho phép chúng tham gia vào các cộng đồng khác mà không cần phải triển khai ở nơi khác. Các giao thức khác như Synapse và CELER chỉ giới hạn ở việc hoán đổi tài sản hoặc token chuỗi chéo.

Nhắn tin trên chuỗi vẫn là một thành phần quan trọng của cơ sở hạ tầng blockchain. Khi phát triển DApp và nhu cầu bán lẻ tăng lên, khả năng tương tác của một giao thức với người dùng theo cách có ý nghĩa, phi tập trung sẽ là động lực tăng trưởng chính.

Khi nói đến cầu nối và nhắn tin chuỗi chéo, hầu hết tất cả các phương pháp đều rơi vào hai loại sau: 1) những phương pháp đạt được sự đồng thuận và hình thành một chuỗi trung gian để xác minh và chuyển tiếp tin nhắn giữa hai chuỗi, và 2) những phương pháp chạy một nút nhẹ trực tiếp trên blockchain.

LayerZero

LayerZero là Giao thức Tương tác Đa chuỗi được thiết kế để truyền tin nhắn nhẹ giữa các chuỗi. LayerZero cung cấp việc gửi tin nhắn xác thực và đảm bảo với khả năng cấu hình mức độ tin cậy. Giao thức được triển khai dưới dạng một tập hợp các hợp đồng thông minh hiệu quả, không thể nâng cấp.

LayerZero giải quyết hai vấn đề của các giải pháp chuỗi chéo hiện tại: 1) Mặc dù cách một chuỗi trung gian nhận, xác minh và chuyển tiếp tin nhắn giữa các blockchain ít tốn kém hơn, nhưng nó không đủ an toàn, và 2) Các nút nhẹ trên chuỗi nhận và xác minh tất cả các tiêu đề khối cho mỗi chuỗi được ghép nối, điều này an toàn nhưng tốn kém. Về mặt này, LayerZero đã giới thiệu Nút Siêu Nhẹ (ULNs) kết hợp tính bảo mật của các nút nhẹ với tính hiệu quả về chi phí của các chuỗi trung gian. Điều này đạt được bằng cách thực hiện cùng một quá trình xác thực như một nút nhẹ trên chuỗi; nhưng thay vì lưu giữ tất cả các tiêu đề khối theo trình tự, các tiêu đề khối được nhận theo yêu cầu bởi các oracle phi tập trung.

Hai vai trò: Oracle và Relayer

Khi một Ứng dụng Người dùng (UA) gửi tin nhắn từ Chuỗi A đến Chuỗi B, tin nhắn được định tuyến thông qua điểm cuối trên Chuỗi A. Điểm cuối sau đó thông báo cho Oracle và Relayer được chỉ định bởi UA về tin nhắn cũng như chuỗi đích của nó. Oracle chuyển tiếp tiêu đề khối đến điểm cuối trên Chuỗi B, và Relayer sau đó gửi bằng chứng giao dịch. Bằng chứng được xác thực trên chuỗi đích và tin nhắn được chuyển tiếp đến địa chỉ đích.

Về mặt bảo mật , nếu bạn sử dụng Chainlink làm oracle của mình, bất kỳ hành động độc hại nào trong hệ thống vẫn phải dựa trên việc đánh bại được Mạng Oracle Phi tập trung (DON) của Chainlink trước (điều này không hề dễ dàng). Ngay cả khi sự đồng thuận của Oracle A bị phá vỡ và Relayer A thông đồng, tất cả các Ứng dụng Người dùng sử dụng Relayer B-Z hoặc Oracle B-Z vẫn hoàn toàn không bị ảnh hưởng.

Đối với người dùng, LayerZero cũng cho phép thanh khoản thống nhất trên tất cả các chuỗi với tính chất hoàn tất được đảm bảo trên chuỗi nguồn. Điều này có nghĩa là người dùng sở hữu tài sản thực trên Chuỗi B, thay vì chỉ là một chứng chỉ như một mảnh giấy.

Ứng dụng

Stargate là giao thức chuyển thanh khoản có khả năng kết hợp đầy đủ đầu tiên trên LayerZero. Chỉ trong vài tuần sau khi ra mắt, TVL của dự án đã đạt 3.735.601.761,71 đô la tính đến ngày 31 tháng 3. Stargate hiện hỗ trợ Ethereum, BSC, Avalanche, Polygon, Arbitrum, Optimistic và Fantom. Gần đây, nhóm dự án cũng tiết lộ rằng Stargate sẽ hỗ trợ giao thức Cosmos-IBC.

Tương lai

SushiSwap cũng đã phê duyệt việc tích hợp với Stargate thông qua quá trình bỏ phiếu. Có lẽ, SushiSwap sẽ trở thành DEX lớn nhất cho các giao dịch chuỗi chéo. Khi đó, bạn sẽ không còn cần đến 11 cầu nối riêng biệt để hoán đổi tài sản từ 11 chuỗi sang Ethereum.

https://snapshot.org/#/sushigov.eth/proposal/QmcDgHnhXNWMQQU6zp6eYM3nhywN317JtQLtNWtwBVXHsx

Axelar

Khi LayerZero và Stargate bắt đầu nhắm đến Cosmos-IBC, không còn nhiều thời gian cho Axelar, một giao thức tương tác chuỗi chéo cũng phục vụ Cosmos.

Axelar bao gồm một mạng lưới phi tập trung của các người xác thực, các hợp đồng cổng an toàn, kiến trúc định tuyến và dịch thuật thống nhất, và một bộ công cụ phát triển phần mềm (SDK) và giao diện lập trình ứng dụng (API) để cho phép khả năng kết hợp giữa các blockchain.

Ba thành phần chính: mạng phi tập trung, hợp đồng thông minh cổng và công cụ cho nhà phát triển

Mạng phi tập trung được hỗ trợ bởi một tập hợp các người xác thực chịu trách nhiệm duy trì mạng và thực hiện giao dịch. Người xác thực chạy giao thức cổng chuỗi chéo và tham gia vào mật mã đa bên (MPC) liên quan đến việc bỏ phiếu và xác thực các giao dịch trên chuỗi.

Hợp đồng thông minh cổng cung cấp kết nối giữa mạng Axelar và các blockchain Layer 1 được kết nối (ví dụ: Ethereum). Sau khi người xác thực đọc các giao dịch đến và đạt được đồng thuận, họ ghi vào cổng của chuỗi đích để thực hiện giao dịch chuỗi chéo.

Công cụ cho nhà phát triển: Nằm trên đỉnh của người xác thực và cổng là các API và SDK (các thư viện và công cụ cho phép nhà phát triển truy cập mạng Axelar một cách dễ dàng).

Về mặt bảo mật, xác thực đồng thuận do Axelar cung cấp, một blockchain Layer 1, an toàn hơn so với các người xác thực bên thứ ba và các giao thức khác có sẵn người xác thực. Phương pháp này cũng cho phép khả năng mở rộng mạnh mẽ, và các thành phần phát triển cho phép DApp chuyển từ các chuỗi khác sang Chuỗi B trong thời gian ngắn hơn. Đối với các nhà phát triển, việc xây dựng DApp trên Axelar để làm cho chúng tương thích (từ dưới lên) với các chuỗi khác có thể là giải pháp tốt nhất.

Ứng dụng

Axelar đã ra mắt một ứng dụng chuyển tài sản phi tập trung xuyên chuỗi có tên là Satellite.

Satellite sẽ hỗ trợ việc chuyển các tài sản gốc của Terra như LUNA và UST giữa nhiều chuỗi EVM và phi EVM, bao gồm Terra, Avalanche, Polygon, Ethereum và Fantom, với Moonbeam sẽ sớm được bổ sung sau đó.

Kết luận

Tóm lại, LayerZero và Axelar đã thay đổi các giải pháp truyền thống được đề xuất bởi các cầu nối xuyên chuỗi và các giao thức tương tác, áp dụng cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn cho việc truyền tin và xác thực, đồng thời tạo ra những cải tiến và đánh đổi riêng về mặt bảo mật và tốc độ. Tuy nhiên, những ưu điểm như vậy không đảm bảo hoàn toàn tính bảo mật xuyên chuỗi của tài sản. Các nhà phát triển nên chờ đợi và quan sát mức độ chấp nhận của thị trường cũng như sự phát triển hệ sinh thái của hai giao thức này. Mặc dù vậy, cả hai giao thức đều đáp ứng được nhu cầu thực tế của các nhà phát triển ở một mức độ nhất định, trong khi người dùng lại quan tâm nhiều hơn đến tính bảo mật của tài sản cũng như hiệu quả và chi phí chuyển tài sản. Dù thế nào đi nữa, LayerZero và Axelar có thể mở ra một chương mới cho lĩnh vực xuyên chuỗi.

Liệu Các Giao Thức Tương Tác Liên Chuỗi Có Thể Thay Đổi Thị Trường Cross-chain?